“Erteleme hastalığına klinik müdahale gerekebilir”

İnsan hayatını olumsuz etkileyen erteleme hastalığının klinik müdahale gerektirebileceğini belirten Klinik Psikolog Fahriye Nuşin Akbaş, “Erteleme davranışı karar verme, öncelikleri belirleme, program yapma ve programa bağlı kalma ile ilgili şahsî telaşın olduğu davranış biçimidir. Mükemmeliyetçi bireylerde erteleme davranışı değerli bir yer edinir. Kronik erteleme değerli olayları erteleme, durumsal erteleme ise genel tekrar eden hayat olaylarını erteleme olarak tanımlanır” dedi.

Çamlıca Medipol Üniversitesi Hastanesinden Klinik Psikolog Fahriye Nuşin Akbaş, kronik erteleme hastalığına ait açıklamalarda bulundu.

Klinik Psikolog Akbaş, hayatın her alanında karşılaşılan erteleme davranışını çabucak hemen herkesin, hayatı boyunca birtakım vakitlerde sergilediğini belirterek, “Erteleme davranış kalıbı haline gelmesi gündelik yaşantıyı olumsuz istikamette etkilediği takdirde ruh sıhhati açısından sorun oluşturabilmektedir. Erteleme sözcüğünün İngilizce manası olan procrastination sözü yarına bırakma manası taşımaktadır. Bireyin hayatını olumsuz istikamette etkileyeceğini bildiği halde rastgele bir işi başlatıp ve sonlandırmak noktasında harekete geçememesi yahut son dakikalara bırakması klinik müdahale getiren bir durumdur. Erteleme davranışları kişiyi motivasyon açısından olumsuz etkilemenin yanı sıra ruh sıhhati açısından olumsuz tarafta etkileme ihtimali mevcuttur” dedi.

“Mükemmeliyetçilikle de ilişkisi var”
Erteleme davranışının bir öteki ilintili olduğu kavramın ise mükemmeliyetçi kişilik yapısı olduğuna dikkat çeken Klinik Psikolog Akbaş, şöyle devam etti: “Mükemmeliyetçilik, bireyin gayretlerine yönelik başarısızlık korkusu, sevgi ve kabul görülme muhtaçlığı üzere dinamiklerle nitelendirilmektedir.


Mükemmeliyetçi bireylerde erteleme davranışı kıymetli bir yer edinmektedir. Gerçek olanı yapma gereksinimi ile performansı ve yapılacak işleri denetim altında tutma ya da yinelemektedir. Erteleme davranışı bir ya da daha fazla alanda karar verme, öncelikleri belirleme, program yapma ve programa bağlı kalma ile ilgili şahsî telaşın olduğu davranış biçimidir. Erteleme davranışlarını ‘kronik erteleme’ ve ‘durumsal erteleme’ olmak üzere iki istikametiyle ele alınmaktadır”.

“Kişiye rahatsızlık vermesi değerli bir ayrım”
Klinik Psikolog Akbaş, kronik ve durumsal ertelemeleri ise şu formda kıymetlendirdi: “Kronik ertelemeler değerli ömür olaylarını erteleme, durumsal erteleme ise genel tekrar eden ömür olaylarını erteleme olarak tanımlanmaktadır.


Bu durumun şahısta rahatsızlık uyandırması kıymetli bir ayrımdır. Literatürde birçok çalışma rahatsızlığa dayanamamanın birçok ruhsal bozuklukla alakalı olduğunu ortaya koymuştur. Rahatsızlığa dayanıksızlığın düşük olması dürtüsel davranışlara neden olur ve his regülasyonunda sorunlar ortaya çıkar. Erteleme davranışı ve vakit idaresi ortasında elbet bağ bulunmaktadır. Kişinin kendi vakit idaresini sağlayabilmesi hayatı hakkında program oluşturabilmesi, bireyin erteleme davranışları hakkında farkındalık kazanması ve sebepleri hakkında çalışmalar yapılmalıdır”.