Bursa’da 65 yaş üstü olan en az 5 bin kişi bu hastalıkla karşılaşabilir

Karotis arter hastalığı olarak bilinen şah damarı tıkanıklığı, yapılan araştırma oranlarına nazaran Bursa’da 65 yaş üstü olan en az 5 bin kişinin bu hastalıkla yüz yüze gelebileceği açıklandı.
Sağlıklı bir atardamarın duvarı, esnek ve pürüzsüz bir yapıya sahipken, yüksek kolesterol seviyeleri, obezite, sigara kullanımı, hipertansiyon ve diyabet üzere kimi olumsuz faktörlerinin tesiriyle şah damarı duvarında yağlı unsurlar, kolesterol atıkları, kireç kalıntıları üzere ziyanlı unsurlar birikmeye başladığını tabir eden Doruk Sıhhat Kümesi Yıldırım Hastabesi Kalp Damar Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Ayhan Müdüroğlu, “Bu hususların birikmesi sonucunda, damarın duvarında aterosklerotik plak denilen kalın bir kireç katmanı meydana gelir.
Bu durum şah damarında esneklik kaybı, darlık ya da tıkanıklıkla sonuçlanır. Darlık nedeniyle beyne giden kan akımında azalma ve darlık üzerinde oluşan pıhtıların beyne gitmesi nedeniyle beyinde beslenme bozukluğu meydana gelir. Şah damarlarda meydana gelen darlık vaktinde ve uygun biçimde tedavi edilmezse tam bir tıkanıklığa sebep olarak kalıcı inmeye ve beyin hasarına yol açabilir. Şah damarı darlığı, inme riskinde kıymetli oranda artışa sebep olur. Bunun sebeplerine bakacak olursak, engellenebilen ve engellenemeyen faktörlere bağlı olarak 2’ye ayrılmaktadır. Engellenebilir hastalıkları önleyebilirsek, bir çok rahatsızlıktan da kurtulmuş oluruz. Şah damarında tam tıkanıklık olduğunda, tedavisi hayli zordur ve sonuçları yüz güldürücü değildir. Yüzde 50-70 ortası darlıklara yönelik cerrahi tartışmalıdır. Yüzde 70 ile 99 ortasındaki tıkanık olan hastalarımız da belirti veren ve vermeyen hasta kümesi olarak ikiye ayırıyoruz. Belirtisi gözlemlenen hastalarda ekseriyetle, süreksiz körlük, inme, güç kaybı üzere sorunla ortaya çıkmaktadır. Bu hastalarda teşhis, hastanın şikayetleriyle yahut öbür bir sebepten ötürü bakılırken ortaya çıkıyor. Damara birinci evvel ultrasonla bakıp daha sonra baş kemikleri içerisindeki kısımda bir ıstırap var mı diye anjiyo çekiyoruz” dedi.
Teşhisi konulduktan sonra ilaç, stent ve ameliyat tedavisi olarak gerekeni yaptıklarını belirten Op. Dr. Ayhan Müdüroğlu, “İlaç tedavisini tek başına bırakmak ekseriyetle kâfi değildir.
İlaç tedavisi genel durumu makûs, uzun ömür beklentisi olmayan, ileri kalp yetmezliği üzere ek hastalıkları olan şahıslarda uygulanmaktadır. Onun dışında ise ameliyat yahut stent yapılan hastalarda da ilaç ek olarak kullanılmaktadır. Yani tedavi de daha çok stent mi ameliyat mı diye ayrılmaktadır. Bu bahiste cerrahi tedavi stente nazaran bir adım öndedir. Stent daha çok hasta tercihi, boyna yapılan radyoterapi üzere tedavi sonrası yada darlığın baş içinde olduğu durumlarda uygulanmaktadır.

Yapılan araştırmalara nazaran, yüzde 70 ile 99 ortasındaki hastalara müdahale etmek gerekmektedir. Yaşları 65 ve üzeri 5 bin kişi üzerinde yapılan araştırmaya nazaran, erkeklerin yüzde 2,3 bayanların ise yüzde 1.1’inde yüzde 75 ve üzeri darlık görülmüştür. Üç milyonluk Bursa’ya bakıldığında, 65 yaş üstü kişi sayısı yaklaşık 300 bin civarındadır ve bu 65 yaş üstü erkeklerde 3 bin 700 bayanların ise bin 500’ünde bu rahatsızlık olduğu iddia edilmektedir. Avrupa karotis cerrahi çalışmasına nazaran, bu hastalara yalnızca ilaç tedavi uygularsak, 3 yılın sonunda inme riski yüzde 16,8 iken cerrahi ve ilaç tedavisi görenlerde ise yalnızca yüzde 2.8’dir. Bu hastalarda cerrahi ve ilaç gurubunda mevt yüzde 12,3 iken, yalnız ilaç gurubunda yüzde 21,9 olarak bulunmuştur.

Bu da ne çeşit tedavi yapılırsa yapılsın inme ve mevtin büsbütün tedavi edilemediğini göstermektedir. Koroner bypass için yapılan bir çalışmada sigara, yüksek tansiyon, şeker ve hiperlipideminin yani engellenebilen risk faktörlerinin düzeltilmesiyle neredeyse hastaların yüzde 90’ının teşebbüse gerek duymayacağı gösterilmiştir. Ameliyat ve tedaviden çok, bu hastalığı engellemek hem daha kolay, hem daha acısız, hem de daha ucuz ve emniyetli olması sebebiyle çok daha önemlidir” diye konuştu.