Çocuk gelişimi uzmanından evde çocuğunuzla kaliteli zaman geçirmenin ipuçları

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Yerküreyi tesiri altına alan Korona virüs salgını nedeniyle memleketimizde 65 yaş üstü ve 20 yaş altı evlatların sokağa çıkması yasaklanırken eksperler, ebeveynlerin konutlarında evlatlarla kaliteli hengam geçirmenin değerli olduğunu belirterek bu mevzuda ipuçları verdi.

Mevzuyla ilgili açıklamalarda bulunan Avrasya Üniversitesi Evlat Gelişimi Kısmı Talim Vazifelisi Aytaç Dilek, içinde bulunduğumuz durumun aileler için kimi fırsatları da beraberinde getirdiğini söyledi. Dilek “Yaşadığımız devir bizlere bir fırsat sunmaktadır. Bu fırsatı isteyerek oluşturmadık ve farz bir süreç bize bu vakti oluşturdu. Evet bilhassa yetişkinler olarak Covit-19 salgını bizleri haliyle tedirgin etmekte. Bizleri tedirgin ettiği üzere var olan tertibimizde değişiklikler yapmamızı farz kıldı. Evlatlarımızın mektepleri uzaktan eğitime geçti ve bizler neler yapacağımız konusunda bir telaşa düştük. Evlatlarımızın eğitimleri nasıl olacak?, eğitimleri yarım mı kalacak?, hanede evlatlarımızla kimler ilgilenecek?, hanede evlatlarla neler yapacağız? vb sorular akıllarımıza düştü. Bu soruların yanıtları aslında evlatlarımızla kurduğumuz bağda saklıdır. Bu bağ ne kadar güçlüyse ve bu devranı ne kadar kaliteli geçirebilirsek bizler için o kadar sağlıklı geçecektir. Tabi aileler, planlanmış oyun, dolu programlar ve ekran vakitlerine alışık evlatlara konutta eğitim ortamı oluşturmaya çabalarken, bir yandan da bazılarımız işe gitmek ve haneden çalışmak zorundayız. Planlanmış hayatlarımızda evlatlarımız konumunda planlar yapmakta ve onların bu planlara uymasını beklemekteyiz. Evlatlarımız umumide kendileri bir oyun kurmaktan çekinmekte ve birilerinin oyun kurmasını ve yönlendirmesini beklemektedir. Bu aslında bizlerin onlara isteyerek yaptığımız kötülüklerden biridir. Bağımsız oyun kurma becerisi aslında evlatların bir şeyleri yönetme, tertip ve hislerini düzenleme becerilerini teşvik eder. Aileler planlanmış tertiplerine evlatların uymasını istedikleri için aslında evlatlar bu becerilerini geliştiremiyor. Ailelerde bu durumda evladım tek başına oynayamıyor, oyun kuramıyor ve bizler bu türlü miydik kendimiz oyunlar oynardık diyor. Unutmamız gereken noktayı aslında bize Maria Montessori söylemektedir: “Oyun evladın işidir”. Oyun oynamak evlatların en temel fizyolojik gereksinimleri olan yemek yemek ve uyumak üzere bir gereksinimdir. Evlatların gelişimleri açısından oyun çok kıymetli bir aktivitedir. Evlatlar oyun sayesinde bilişsel, lisan, sosyal-duygusal ve motor gelişimleri ileriye gitmektedir. Evlatlar bazen kendileri oyunlar kurar bazen ise ebeveynleriyle de oyunlar oynamak velev. Mahsusen ailelerin evlatlarla birlikte oyunlar oynaması ve kaliteli devir geçirmesi çok önemlidir” dedi.

“Sabırlı olun, hareket meydanı oluşturun”

Ailelere tekliflerini sürdüren Dilek “Bağ kurun (çocukların dertlerini azaltın), evlatlarımızı yargılamayın, dağınıklığa müsaade edin, oyunlara sizler davet edin, sabırlı olun ve hareket yeri oluşturun. Evlatlarımızla oyunlara başlarken bırakın rolleri onlar dağıtsın ve sizler oyunlarda onun dediklerini yapın. Bu evlatların oyunu devam ettirmesini ve tek başına da oyunu oynamasını sağlayacaktır. Ayrıyeten evlatlarınıza oyuna başlarken onunla ne kadar müddet oynayacağınızı baştan söyleyin. Bu vadeden sonra ne yapmanız gerektiğini açıklayın. Bu biçimde davranmak evlatların sizlerle kurduğu bağı güçlendirecek ve bağımsız oyunlarını sürdürmesini sağlayacaktır. Evlatlarımız uzaktan eğitime devam ettiği için bunun dışında ekran müddetlerinde aşikâr bir orantıda kısıtlamaya gitmelisiniz. Amerikan Pediatri Akademisi bu durum yaşanmadan evvel bizlere aslında ekranla ilgili olarak şöyle bir görüş bildirmektedir: olağan kaideler altında 18 aylıktan küçük evlatlar için ekran devri önermezken, 18-24 aylık evlatlar için (ebeveyn katılımıyla) taban ekran vadesi öneriyor. 2 ila 5 yaş arasındaki evlatların günde en ziyade 1 saat kaliteli program içerikleri izleyebileceklerini belirtmektedir. Bu devir zarfında çocuklarınızla oyun dışında birçok kaliteli hengam geçirmek için etkinlikler yapabilirsiniz. Evladınızla yapacağınız aktiflikleri şu halde sıralayabiliriz: Evladınızla birinci başta bu süreçte bir içtima yapmalısınız. Bu içtimada meskende yaşayan bireyler yapmak istediklerinizi bir kâğıda yazmalı ve bunları birlikte gruplayabilir ve gerçekleştirebilirsiniz. Evlatlarımızla boyamalar yaparak hayal güçlerini ortaya çıkarma ve geliştirme aktiflikleri yapabiliriz. Boyama etkinliklerinde en hoş yol beyaz boş kağıtlardır. Boyama sahifelerini çok az kullanmalıyız. Yeşil etkinlikler yapın, sıfır atık konusunda konuşun ve meskende nasıl uygulayabileceğinizi tartışın ve tatbikler yapın. Sıfır atık konusunda evlatlarınızın denetleme vazifesi verin. Her gün bir canlı öğrenin ve bu canlılar için birlikte tasarladığınız dedektif kitapları oluşturabilirsiniz. Çocuklarımızla birlikte meyve ve sebzelerin tohumlarını birlikte ayıklayıp, saklama yolları oluşturun. Daha sonra bunları tohum toplarına çevirin. Evladınızın odasında bulunan oyuncakları inceleyin ve bunlara yeni kıyafet, tasarım ve eskiyen bölgelerini birlikte tamir edin. Origami (kâğıt katlama) aktiflikleri, konutta bulduğunuz materyallerden yeni oyunlar ve oyuncaklar tasarlayın. Çocuklarınızla birlikte uzakta olan ve görmediği gidemediğiniz büyüklerinizle çok uzun saatler olmayacak halde canlı görüşmeler gerçekleştirin. Günlük hane rutinlerinize kesinlikle evlatlarınızı dahil edin. Evlatlarınızın cinsiyetlerini ayırmaksızın mutfakta, odaları toplamakta ve sofra kurma noktasında onları da işe ekleyin. Hanedeki materyaller yardımıyla çocuklarınızla birlikte sanat konuşun. Sanatkarların yaptıkları eserleri hanedeki gereçlerden sizler birlikte oluşturun. Bilmece, tekerleme ve ninniler söyleyerek bunları birlikte sesli bir oyuna dönüştürerek gerçekleştirin. Ekran tasarrufu müddetinde online olan müzelere gezintiye çıkın. Çocuklarınızla birlikte sinemalar, belgeseller izleyecekseniz kesinlikle aralarda onlara izledikleriyle ilgili sorular sorun, en ahir aile olarak izlediğiniz belgeselin birlikte fotoğrafını yapabilir, ya da konutta bulunan gazete ve mecmualardan kolaj çalışması yapabilirsiniz. Balkon piknikleri, kurabiye imalatları yapabileceğiniz vesair etkinlikler arasında olabilir. Çocuklarınızla birlikte hanede kahkaha atma yarışları, oyun sırasında oturduğunuz odadaki bir nesneyi konuşmadan canlandırmasını isteyebilir ve bunu başka bireyler varsayım etmeye yönelik etkinlikler yapabilirsiniz. Ö erdiğimiz aktifliklerin dışında kesinlikle ve kesinlikle çocuklarınızla birlikte kitap okuma devirleri oluşturun. Kitap seçmek kıymetli bir gayri husustur. Bilhassa 10 yaş öncesindeki evlatlara mahsusen de mektep öncesi devir evlatlarına klasik masalları okumamalıyız. Klasik masallardaki soyut kavramları bu yaş kümelerindeki evlatların algılaması çok zordur. Unutulmamalıdır ki masallar aslında yetişkin yerküresi için yazılmıştır. Masallar bölgesine masalımsı hikayeleri söylediğimiz yaş öbeklerinde tercih etmek gerekir. Kitapları yalnızca sesli bir formda okumak tarafına arada durup onların fikirlerini sormak, hikayeyi onun tamamlamasını istemek, hikaye sonrasında canlandırmalar yapmak, hikayeleri anlatırken farklı materyallerden yararlanın yalnızca kitapları kullanmayın bu bazen hanede bulunan bir oyuncak, artık materyaller, kuklalar ve evlatlarla birlikte oluşturabileceğiniz hikaye battaniyelerini kullanmalısınız”ifadelerini kullandı.