Öğrencilerin ‘anladım ben bu konuyu, tekrar etmeme gerek yok’ düşüncesi yanlış

“Akılda Tutma ve Hatırlamada Tesirli Yöntemler” isimli seminerin konuğu olan, YKS ve LGS imtihanlarına hazırlanan öğrencilere yönelik sorulara cevap veren Bonus Hoca olarak tanınan Doğu Akdeniz Üniversitesinde misyonlu eğitimci-yazar Süleyman Beledioğlu, ” Öğrenciler, kesin olarak öğrendiklerini düşündükleri hususları bile tekrar etmeli ve bu tekrarları derinlemesine öğrenme, anlamlandırma ve evvelki bahislerle ilişkilendirme formunda yapmaları gerekmektedir” dedi.
Özel Radikal Okulları tarafından düzenlenen online seminerinin konusu “Akılda Tutma ve Hatırlamada Tesirli Yöntemler” olurken, seminerin moderatörlüğünü ise Özel Radikal Okulları Buca Yerleşkesi Ruhsal Danışman ve Rehber Öğretmen Cansu Kaplan yaptı.
Kaplan’ın seminerdeki özel konuğu ise Bonus Hoca olarak bilinen, Doğu Akdeniz Üniversitesinde misyonlu eğitimci-yazar Süleyman Beledioğlu oldu.

“Bilgiyi vakte yayarsak, beyin bilgiyi daha düzgün algılar”
YKS ve LGS imtihanlarına hazırlanan öğrencilerin çalışma teknikleri, çalışılan mevzuların hatırlanması ve akılda tutulmasının nasıl daha kalıcı olabileceği istikametindeki kendisine yöneltilen soruya karşılık veren Doğu Akdeniz Üniversitesinden Süleyman Beledioğlu, bir bilgiyi vakte yayarak öğrenildiğinde beynin bilgiyi daha uygun algıladığını, anladığını ve akılda tuttuğunu söyledi.


Beledioğlu, “Yapılan bir deneyde zeka düzeyleri tıpkı olan iki küme öğrenciye bir mevzuyu 10 kez tekrar etmeleri söylenmiş; bir kümeye 10 tekrarı 10 güne, başka kümeye ise yapılacak olan 10 tekrarı ise 1 aylık sürece yaymışlar. Bir mühlet sona imtihana natürel tutulan iki küme ortasında çok büyük bir fark olduğu ortaya çıkmış. Ne kadar vakte yayarak çalışırsak tekrarları arka arda değil de makul aralıklarla yaparsak (buna boşluklu öğrenme denilmektedir) o kadar âlâ geri dönüşler alınır. Mevzuyu alt başlıklarına ayırarak yapılan tekrarlı öğrenme bilgiyi derinlemesine öğrenmedir” tabirlerini kullandı.

“Öğrenciler kesin olarak öğrendiklerini düşündükleri bahisleri bile tekrar etmeli”
“Bütün öğrencilerimiz şunu bilsin ki; insan beyni anladığını değil, tekrar edilip üzerinde durulanı kayıt eder” diyen Beledioğlu, “Bu nedenle öğrencilerin ‘anladım ben bu mevzuyu, tekrar etmeme gerek yok’ niyetine eğilimi aldatıcıdır.


Ek olarak tekrar etmede görüntü kolaycılığı başladı. Harvard Üniversitesinde yapılan bir çalışma, işitme yoluyla kaydedilen bilgilerin çarpık ve sistemsiz olma ihtimalinin olduğunu söylüyor. Bunun nedeni beynin hudut yapısıyla; yani kulak ile beyin ortasındaki hudut ağıyla alakalıdır. Bir ders ne kadar fazla dinlenirse dinlensin, en fazla bilgi kayıt edici özelliğe sahip olan çalışma görselleştirilmiş ve görsel hafızaya aktarılan çalışmalardır. Öğrenciler, kesin olarak öğrendiklerini düşündükleri mevzuları bile tekrar etmeli ve bu tekrarları derinlemesine öğrenme, anlamlandırma ve evvelki mevzularla ilişkilendirme biçiminde yapmaları gerekmektedir” diye belirtti.

“Bilgi uzun mühlet tekrar edilmez ise beynin depo kısmında öbür bilgiler ortasında kaybolur”
“Öğrencinin öğrendiği bir mevzunun üzerinden bir mühlet geçtikten sonra deneme imtihanlarında o bahiste yanlış yanıtlar verdiğini gözlemliyoruz bu bahiste ne yapabiliriz?” sorusunu da yanıtlayan Beledioğlu, bu noktada iki sorunun olduğunu; bunlardan birincisinin aktifliğini yitirmiş bilgi ve ikincisinin ise öğrenme yanılgısı olduğunu aktardı.



Beledioğlu, “Etkinliğini yitirmiş bilgiye erişmek zordur; zira bilgi artık beynin alt bölgesindedir.
İmtihan esnasında çocuğa tanınan müddet belirlidir, soru başına 1,5-2 dakika üzere bir süreçte beynin aktifliğini yitirmiş bilgiyi ücra köşelerden bulması, getirme süreçlerini yapması ve hatırlaması zordur. Beyin bilimciler, bilginin birinci öğrenildiğinde beynin yüzey kısmında olduğunu söyler. Daha sonrasında öğrenilen diğer bilgiler, o bilgiyi aşağıya yanlışsız beynin alt bölgelerine iter ve bilgi depoya iner. Şayet o bilgi uzun müddet tekrar edilmez ise beynin depo kısmında başka bilgiler ortasında karışıp kaybolur” bilgisini paylaştı.

“Pazarlama gayesiyle yapılan kodlamalar sağlıklı bir eğitim metodu biçimi değildir”
Kodlama yolu kullanarak ders çalışma hakkında bilgi veren Beledioğlu, “Türkiye’de öykü oluşturma, çağrışım yaptırarak hatırlamaya çalışma üzere çok sayıda kodlama biçimleri oluşturuldu.


Bu durum Türkiye’de bir pazarlama aracı olarak kullanılıyor. Bu formda pazarlama emeliyle yapılan kodlamalar sağlıklı bir eğitim usulü biçimi değildir; zira bilginin ve sorunun bilişsel yükünü yani yükünü arttırır. Bu biçim çağrışımların yapılması 10-15 taneyi geçmemeli ve oluşturulan çağrışımlar öğrencinin kendisinin oluşturduğu çağrışımlar olmalıdır. Eğitim psikolojisine nazaran öğrenme kodlama demektir. Bilgilerin kodlanması anındaki şartlar ile hatırlanması anındaki şartların birbirine benzemesi hatırlamayı hızlandırır” diye belirtti.