Sosyal medya bağımlılığı ve beğeni beklentisi hayatı olumsuz etkiliyor

Psikiyatri Uzmanı Dr. Gamze Yüksel, toplumsal medya bağımlılığı ve beğeni beklentisinin hayatı olumsuz etkilediğini söyledi.
Günümüzde teknolojinin gelişmesi ile birlikte toplumsal medya kullanımının da yaygınlaştığını söz eden Medicana Bursa Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Gamze Yüksel, bilhassa pandemi devrinde fizikî uzaklık ile ilgili problemlerin, internet üzerinden yapılan paylaşımları arttırdığını söz etti.
Yüksel, “Özellikle genç yaş kümesinin toplumsal medyayı sıklıkla kullanıldığı görülmektedir. Gençler ekseriyetle oyun oynama, görüntü izleme üzere sebeplerle toplumsal medyayı tercih etmektedir. Toplumsal medya araçları, bilgi edinmeyi, topluluğun bir kesimi olmayı, görüş bildirmeyi, fotoğraf, fotoğraf ve görüntü paylaşmayı, şahsî albüm ve anı biriktirmeyi, tanıdık yüzleri bir ortaya getirebilmeyi, eğlenmeyi mümkün kılan bir ortak alan sağlamaktadır. Toplumsal medya sayesinde ilgilendiğimiz içeriklere ulaşıp, başka beşerlerle süratlice ilişki kurabiliyoruz. Lakin toplumsal medya, insanlardan kaçmak ya da onay kabul almak, beğeni almak için de kullanılabilmektedir” dedi.
Toplumsal medya kullanımının sağladığı yararlar olmakla birlikte çok kullanımlarının ortaya çıkardığı duruş bozukluğu, görmede bozulma, uykusuzluk, vakti yönetmekte zorluk, etkinliklere katılamama, toplumsal medya dışında irtibat kurarken zorlanma, ders muvaffakiyetinde ve çalışma randımanında düşüş üzere fizikî ve toplumsal sıkıntılarda artış olduğunu belirten Yüksel, “Teknoloji araçlarına ve toplumsal medya hesaplarına süratlice ulaşabiliyor olmak toplumsal medya kullanımına ilgiyi arttırmaktadır.
Bununla birlikte toplumsal medya uygulamaları kullanım maksadından çıkarak bağımlılık haline de gelebilmektedir. Sağlıklı toplumsal medya kullanımı, toplumsal medyayı istediğimiz maksada ulaşmak için, rahatsızlık duymadan, uygun vakitte kullanmaktır. Bağımlılığı ise, bir obje yahut aksiyon üzerinde denetim sağlayamama ve onsuz ömrünü sürdürememe durumu halinde tanımlayabiliriz. Her ne kadar çalışmalarda toplumsal medya bağımlılığı yer alsa da, teşhis kılavuzlarında toplumsal medya bağımlılığı tanımlanmamıştır. İnternet bağımlılığı muhtemel tarifinden yola çıkarak bir tarif yapmaya çalışabiliriz. Toplumsal medya bağımlılığı; toplumsal medyayı kullanma isteğinin önüne geçememe, daima toplumsal medyayı düşünme, toplumsal medyaya bağlı olmadan geçirilen vaktin kıymetini yitirmesi, toplumsal medya kullanımını denetim etme, azaltma ya da bırakma teşebbüslerinin sonuçsuz kalması, planlanandan daha uzun mühlet toplumsal medyada kalma, kullanımdan mahrum kalındığında aşısı sonluluk hali, saldırganlık olması ve kişinin toplumsal ve aile hayatının giderek bozulması ile kendisini gösterir” diye konuştu.
Ayrıyeten denetimsiz toplumsal medya kullanımının, yalnızlık, toplumsal hünerleri eksikliği, depresyon, benlik saygısında düşüklük ve algılanan toplumsal takviye azlığıyla temaslı olduğu gösterildiğini belirten Yüksel, “Duygudurum bozuklukları, toplumsal anksiyete bozukluğu, unsur kullanım bozukluğu da sorunlu internet kullanımına eşlik edebilmektedir.
Beğenilmek, sevilmek, kabul görmek, onaylanmak insanların üniversal gereksinimleridir. Ama bireyler bazen beğenilme, onay alma, kabul görme muhtaçlıkları sebebiyle kendilerini fizikî ya da şahsî olarak olduğundan farklı göstermeye ve diğer insanların beklentilerine nazaran davranmaya, kendilerinden ödün vermeye başlamaktadırlar. Paylaşım yaparken ’mükemmel’ olma, ’toplumun hoşluk standartlarına uyma’ gerekliliği hissedebilmektedir. Bunun için çok, katı, sıhhatsiz diyetler yapabilmekte, kendilerini daha farklı göstermek için kimi fotoğraf uygulamaları kullanabilmekte ya da daima memnunmuş izlenimi vermeye çalışabilmektedirler. Bu halde davranıldığında kişi olduğu haliyle kabul edilme tecrübesini yaşayamamaktadır. Tahlil olarak, paylaşımların altında yatan gereksinimlere odaklanmak yararlı olabilir. Paylaşım yapmadan ya da toplumsal medyada vakit geçirmeden evvel durup ’Şu an gerçekte neye gereksinimim var?’ sorusu şahıslara yardımcı olabilir. ’Onay almaya mı, kabul görmeye mi, ilişkin hissetmeye mi, bağ kurmaya mı gereksinimim var ve bunu toplumsal medyadan almak yerine, daha sağlıklı olarak hangi yoldan alabilirim’ diye kendinize sorabilirsiniz. Ayrıyeten bireylerle ferdî muhtaçlıkları üzerine çalışılması, vücut memnuniyetini geliştirmeye, toplumsal maharetleri ve benlik hürmetini güçlendirmeye yönelik takviye verilmesi bu hususta yararlı olabilir. Günlük ömrün içerisinde, yüz yüze etkileşimlere imkan sağlayacak toplumsal ve fizikî aktivitelere yer vermek toplumsal medya bağımlılığını önlemede yardımcı olabilir. Kişinin toplumsal, ailevi, mesleksel, fonksiyonelliği bozulmaya başladıysa bir uzmandan yardım alınabilir” dedi.