Türkiye’nin doğal yapısında önemli yer tutan nadir türlerden biri Anadolu Yaban Koyunu. Anavatanı olarak bilinen Nallıhan’da yıllar önce yaşanan talihsiz gelişmeler sonucu neredeyse tükenme tehlikesiyle karşı karşıya kalmış bir tür. Gerek kaçak avcılık, gerekse Sarıyar Barajı’nın inşaası esnasında patlatılan dinamitler ve kopup parçalanan kayalar, gerekse kene istalası ve çetin doğa şartları nedeniyle ülkemiz coğrafyasından silinmek üzereyken 40 yıllık bir aradan sonra tekrar döndükleri Nallıhan’a hasretlerini yaklaşık 10 yıldır gideriyorlar.
ÖZEL SAHADA KORUMA ALTINDA
Orman ve Su İşleri Bakanlığı Nallıhan Doğa Koruma ve Milli Parklar Şefi Fatih Lord “Anadolu Yaban
Koyununun Eski Yaşam Alanlarına Yeniden Yerleştirilmesi projesi ile koyunlar Nallıhan'da
Sarıyar Barajı yakınlarındaki Karatepe Mevkiine getirilmiş ve buradaki doğal ortama uyum
sağlamışlardır. Emremsultan Yaban Hayatı Geliştirme Sahası’nda 16 hektar telle çevrili alan
içinde yaşayan ve proje kapsamında ilk olarak 2004 yılında buraya salınan 63 adet Anadolu
Yaban Koyunu beş yıl içerisinde yeni yaşam alanları olan Nallıhan’daki bu sahaya adapte
olmuştur. İlk yıl 11 yavru dünyaya getiren yaban koyunlarına destek olarak Sarıyar Koruma
Sahasına 2006 yılında 14, 2007 yılında ise 46 adet Anadolu Yaban Koyununun daha
salınması ve 18 yeni yavrunun dünyaya gelmesiyle birlikte sayıları gün geçtikçe artmıştır.” Dedi.
ORTALAMA ÖMÜRLERİ 15 YIL
Lord, yaban koyunları hakkında da şu bilgileri verdi. Boyları 200 cm., kuyruk uzunluğu 13 cm., omuz yüksekliği 125 cm., ağırlıkları 75 kg kadar olabilir. Kısa tüyleri ve kuyruğu, uzun ve ince bacaklarıyla koyundan çok geyiği andıran yaban koyununun gözleri nispeten büyük olup, erkek bireylerin boynuzları kuvvetli ve uzundur. Erkeklerde 65 cm olan boynuz dişilerde çoğunlukla bulunmamaktadır. Alanda tarım arazisi olarak kullanılmayan, besin bulabilecekleri step alanlarda ve daha çok yüksek tepelerin civarında bulunurlar. Ortalama ömürleri 15 ila 18 yıldır.
Yılın neredeyse 10 ayını ayrı geçiren Anadolu Yaban koyunlarında erkekler genelde 10-15, dişiler ise 18-20 bireylik gruplar oluşturur. Koçlar Kasım-Aralık aylarında çiftleşme döneminde dişilerin bölgesine girer. Bu aylarda dişi grupların arasında görülen erkek bireyler dişiler için şiddetli kavgalara girerler. Çiftleşme döneminin ardından gelen kış dönemi yaban koyunlarının en zor dönemidir. Kalın kar örtüsü altında yiyecek bulmakta zorlanan yaban koyunları, toprağı kazarak yazdan kalma yumru köklere ulaşırlar.
Mayıs ayında, hamile dişiler doğum yapmak üzere sürüden ayrılarak kendilerini güvende sayabileceği, ulaşılması güç bölgelere çekilirler. Dişiler doğum yaptıktan sonra tekrar sürüye dönerler. Doğduktan kısa bir süre sonra anneleri kadar hızlı koşabilen yavrular, bir sonraki yaban koyunu neslinin adeta müjdecisi olmaktadırlar.
AV TURİZMİNİN GÖZDESİ OLDU
Öte yandan gün geçtikçe sayıları çoğalan yaban koyunları, Nallıhan’ı av ve yaban hayatı turizminin gözdesi haline getirdi. Özellikle yurt dışındaki av tutkunlarının büyük ilgi gösterdiği yaban koyun avı için yapılan ihalenin ardından yaban koyununu avlamak isteyen avcılar, koyun başına 130 bin lirayı gözden çıkarmak zorunda.Bu miktarın da çok önemli bir bölümü Nallıhan Belediyesi’ne kalırken, bu da bölgeye hizmet olarak yansıyor.
HABER : İSMAİL DİLEK
