Uzm. Dr. Diri: “Türkiye’de 40 yaşın üstündeki her 7-8 kişiden biri kronik böbrek hastası”

8 bireyden birinin kronik böbrek hastası olduğunu lakin hastaların uzun yıllar boyunca bunun farkına varamadıklarını söyledi. Canlı, “Hastalar, böbrek hastası olduklarının farkına vardıklarında üçte birinde iş işten geçmiş oluyor. 45 yaş ve üstü herkes yılda bir kere böbrek taramasından geçmeli” dedi.
VM Medical Park Mersin Hastanesi Nefroloji Uzmanı Dr. Banu Canlı, böbrek hastalıkları, belirtileri ve tedavilerine ait açıklama yaparak ihtarlarda bulundu. Kronik böbrek hastalığının, böbrek işlevlerinde böbreğin süzme gücünde ortaya çıkan ve yaklaşık olarak 3 ay yahut daha uzun müddet devam eden tüm bozuklukları kapsayan bir külfet olduğunu belirten Uzm. Dr. Canlı, kronik böbrek hastalıklarının göz arkası edilmemesi gerektiğinin altını çizdi.

“Her 7-8 bireyden biri kronik böbrek hastası”
Böbrek hastalarının, uzun yıllar hastalıklarının farkına varamadıklarına dikkat çeken Canlı, Türkiye’de ileri yaş kümesinde kronik böbrek hastalığının çok yaygın olduğunu lisana getirdi. Canlı, “Özellikle 40’lı yaşlar ve sonrasında her 7-8 şahıstan birinde, teşhis konmamış yahut teşhis konmuş kronik böbrek hastalığı olduğunu biliyoruz. Hastalığın durumu toplum içerisinde bu kadar çok yaygınken, hastaların birçoklarının bunun farkında olmaması da risk faktörü oluşturmakta. Kronik böbrek hastalığının tarifini, ‘böbrek işlevlerinde anatomik yahut fonksiyonel olarak 3 ay yahut 3 aydan uzunca bir mühlet saptanmış olan patoloji’ olarak tanımlıyoruz. Lakin bu bozukluğun fonksiyonel yahut kan analizlerinde, idrar testlerinde ortaya çıkması hastada rastgele bir şikayete yol açmadığı için teşhis konması konusunda hastalarımızda sorun oluşturuyor. Şeker hastası olunduğunda yahut yüksek tansiyonda hastalarımız olağan popülasyonda çok geç farkına varabiliyor, tıpkı biçimde böbrek hastası olunduğunun da farkına varmaları o kadar geç olabiliyor” diye konuştu.

“Farkına vardıklarında üçte birinde iş işten geçmiş oluyor”
Böbrek hastalarının en değerli sorunlarının, böbreğin kendisine ilişkin spesifik özel bir şikayet yahut rahatsızlığa yol açmaması olduğuna işaret eden Uzm. Dr. Canlı, bu nedenle de hastaların doktora başvurmalarında ve teşhis konmasında çok fazla gecikme yaşandığını söyledi. Canlı, “Hastalar, böbrek hastası olduklarının farkına vardıklarında üçte birinde iş işten geçmiş oluyor. Bu yüzden hastalarımızda böbrek hastalığının olup olmadığı konusunda birtakım risk faktörleri varsa kesinlikle tabibe başvurup taramadan geçmesini öneriyoruz” tabirlerini kullandı.

“Şeker ve yüksek tansiyon hastaları, böbrek yetmezliği konusunda kesinlikle doktora başvurmalı”
Hastalığın risk faktörleriyle ilgili bilgi veren Canlı, “Öncelikle eşlik eden kronik şeker hastalığı, yüksek tansiyon, kalp hastalığı, beden kitle endeksinin obezite yahut olağan kilonun üstünde olması, yüksek hipertrioidi üzere kronik rahatsızlıkların mevcudiyeti, beraberinde kronik böbrek hastalığının da görülmesine yol açabiliyor. Bilhassa şeker hastalığı tanısı konulmasından tahminen 5 yıl sonra böbrek yetmezliğinin ortaya çıkma riski de artıyor. Şeker hastalığı 10 yılı geçmişse kesinlikle böbreklerde de tahribat ortaya çıkıyor. Ancak bu tahribatın derecesi çok hafif ve başlangıç seviyesinde olduğu için hastalarımız rastgele bulgu yahut şikayet ortaya çıkmadığından doktora başvurma ihtiyacı duymayabiliyor. Toplumun bilinçlenmesi ismine şeker hastalığı, yüksek tansiyonu olan hastalarımızın, bilhassa 10 yılı geçkin hastalarımızın, bu hastalıkların böbreklerinde rastgele bir tahribat yapıp yapmadığını öğrenmek için kesinlikle doktora başvurmalarını ve taramadan geçmelerini öneriyoruz” sözlerini kullandı.

“45 yaş ve üstü herkes yılda bir kere böbrek taramasından geçmeli”
Bir başka risk kümesini ise 45 yaş ve üstü sağlıklı yahut kronik rahatsızlığı olan hastaların oluşturduğunu kaydeden Uzm. Dr. Canlı, bu yaş kümesinde olanların yılda bir sefer böbrek taramasından geçmelerinin çok değerli olduğunu vurguladı. Ailede yahut kendisinde böbrek taşı ya da metabolik böbrek rahatsızlığı kıssası olan bireylerin de risk kümesinde olduklarını belirten Canlı, bunların da böbrek taraması yaptırmaları gerektiğini lisana getirdi. Canlı, “Ürat nefropatisi dediğimiz gut rahatsızlığı olan hastalarımız için de tıpkı durum kelam konusu. Toplumda sıklığı daha az görülen, lakin Adana, Mersin, Gaziantep bölgesinde çok sık gördüğümüz FMF Ailevi Akdeniz Ateşi hastalığı da bir öbür risk faktörü. Bu hastaların da böbrek taraması konusunda farkındalık açısından tabip müracaatında bulunmalarının altını tekrar tekrar çiziyoruz” dedi.
Kronik böbrek hastalığı için başvuran hastaları 3 parametrede kıymetlendirdikleri bilgisini veren Uzm. Dr. Canlı, şunları söyledi:
“Muayenesini yaptıktan sonra birinci olarak kan analizlerinde rastgele bir üre yüksekliği yahut böbrek işlevlerinde bir bozukluk olup olmadığının değerlendirilmesini sağlıyoruz. Bir öbür incelediğimiz bulgu idrar analizi. İdrarda rastgele bir kanaması, protein kaçağı, şeker kaçağı var mı üzere bulguların değerlendirilmesini yapıyoruz. Üçüncü baktığımız parametre de böbrekte gözlenebilecek anatomik bir defekte kelam konusu mu? Bunu kıymetlendirmek için de hastayı böbrek ultrasonuna yönlendiriyoruz. Bu üç parametrenin sonucuna nazaran de hastanın rastgele bir böbrek rahatsızlığı var mı, böbrek tahribatı mevcut mu, varsa bunun derecesi, evrelenmesi hangi noktada yahut hasta bu böbrek rahatsızlığı konusunda rastgele bir risk kümesinde mı, bunun saptamasını yapıyoruz ve böbrek hastalığı riskine nazaran hastalarımızı takibe alıyoruz.”

“Bir şikayet yahut bulgu olmasını beklemeyin”
Kronik böbrek yetmezliği konusunda herkesi uyaran Canlı, “Tekrar tekrar şunun altını çizmemiz gerekiyor; böbrek hastası olan bireyler böbreklerinin hastalandığını, böbreklerinde bir ıstırap ortaya çıktığını kendi kendilerine fark ettiklerinde birden fazla vakit iş işten geçmiş olmakta. Bu yüzden de rastgele bir şikayet ve bulgu olmasını beklemeden hastaların kesinlikle ‘Acaba böbreğimde bir sorun var mı?’ diye şüphelenerek aile doktorlarına ve nefroloji uzmanlarına muayene olmaları gerekmektedir” diye konuştu.