Türkiye’de bu ölçekte ilk ve tek olan, dünya standartlarındaki merkezde enfeksiyon hastalıkları araştırılacak

Türkiye İş Bankası ve Koç Üniversitesi işbirliğiyle, toplum sıhhati alanında ülkemizin bilimsel ve akademik faaliyetlerine katkıda bulunmak emeliyle kurulan ’Enfeksiyon Hastalıkları Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde, Covid-19’un yanı sıra kırım kongo kanamalı ateşi ve tüberküloz üzere ülkemizde değerli olan enfeksiyonlarla ilgili de çalışmalar gerçekleştirilecek.

Koç Üniversitesi ve İş Bankası’nın kurduğu Merkez, enfeksiyon hastalıklarıyla çaba ediyor. Türkiye’de bu ölçekte birinci ve tek olan Merkezde; enfeksiyon hastalıklarıyla ilgili ileri seviyede araştırma yapılması, hastalıkların teşhis ve tedavileri ile korunma yollarının geliştirilmesi, enfeksiyon denetimi, araştırmacı ve eğitimci insan kaynağının nicelik ve nitelik tarafından zenginleştirilmesi hedefleniyor.

Merkezdeki araştırmalara, çalışmalara ve eğitim programlarına; Merkezin Bilimsel Müracaat Kurulu’nda da yer alan, Bankanın sıhhat alanındaki iştiraki olan ve yaklaşık 30 yıllık geçmişiyle değerli birikime sahip Bayındır Sıhhat Kümesi da katılıyor.

Koç Üniversitesi İş Bankası Enfeksiyon Hastalıkları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yöneticiliğini; Bilim Akademisi Üyesi, Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Lider Ergönül yürütüyor. Ergönül, Merkeze ait yaptığı açıklamada, Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi kurulurken, fakülte bünyesindeki biyogüvenlik laboratuvarının, yeni enfeksiyon riskleri düşünülerek planlandığını ve kimi çalışmalar yapıldığını söyledi. Pandemiyle birlikte, düşündüklerinin dünya ölçeğinde çok kıymetli bir sorun olduğunun görülmesiyle laboratuvarın büyütülmesine gereksinim duyulduğunu belirten Ergönül, “Bu çerçevede İş Bankası’nın takviyesiyle ‘Koç Üniversitesi İş Bankası Enfeksiyon Hastalıkları Uygulama ve Araştırma Merkezi’ kurulmuş oldu. Devam eden pandemi şartları ve bir yandan süregelen çalışmalarımızla dünya ölçeğinde düşündüğümüz bu türlü bir Merkezin kurulması, büyük ehemmiyet taşıyor” dedi.

Dünyanın Covid-19’a hazırlıksız yakalandığına dikkat çeken Ergönül, “Covid-19’dan sonra da misal salgınlar olabilir. Covid-19 esnasında, bu bahisle uğraşan şahısları bir ortaya getirip gücümüzü toplamak istedik ve kıymetli çalışmalar yapmaya başladık. Nisan ayından itibaren çalışmalarımıza başlamıştık. Pandemi devrinde tartışılan birçok mevzu vardı. Covid-19’un nasıl bulaştığı da çok tartışılan bahisler ortasındaydı. Fizik ve kimya alanından arkadaşlarımızla birlikte bunu optik sistemlerle görüntüleyerek, bilimsel kantılar üzerinden çalışmalar yürütüyoruz. Teşhis testlerine de yoğunlaştık, bu alanda çalışmalarımız var. Covid-19’un, hala kesin bir tedavisi yok. Dünyada birçok ülkede ileri seviyede merkezler olmasına karşın pandemi, bütün dünyayı hazırlıksız yakaladı. Biz bunun üzere salgınlara karşı bir daha hazırlıksız yakalanmak istemiyoruz. Pandemi esnasında da tedavi alternatiflerini gözden geçireceğiz. Bu kapsamda, yeni moleküllerin gözden geçirileceği ve birinci deneneceği yerlerden biri olacak. İlaçlar, muhtemel moleküller denenecek, sınanacak ve ondan sonraki etapları devam ettireceğiz. İleride diğer salgınlar olabileceğini de bugünden düşünmek lazım” diye konuştu.

Merkezdeki çalışmaların pandemi ile sonlu olmadığının altını çizen Ergönül, “Halk sıhhatini tehdit eden hem mahallî hem global çaplı enfeksiyon hastalıklarına karşı en ileri seviyede çalışmalar yaparak, bu alanda dünyanın değerli merkezlerinden biri olmak üzere işe koyulduk. Ülkemizde sorun olan tüberküloz ve kırım kongo kanamalı ateşi üzere enfeksiyonlar başta olmak üzere, tüm dünyada kritik gördüğümüz enfeksiyonlarla ilgili çalışmalar yapacağız. Pandemiden evvel yoğunlaştığımız antimikrobiyal direnç, antibiyotik direnci de bizim en çok uğraştığımız alanlardan biri olacak. Ülkemizde gördüğümüz problemlerden hareketle lakin tüm dünyayı ilgilendiren, küresel seviyede tesiri çok yüksek meselelere tahlil bulmak için uğraşacağız” tabirlerini kullandı.

Prof. Dr. Ergönül, gerek teşhis ve tedavi gerekse korunma yollarına dair çalışmaların yürütüleceği Merkezde, tıpkı vakitte bilim insanlarının da yetiştirilmesinin amaçlandığını vurgulayarak, “Pandemi, tıpkı bir büyüteç üzere ülkemizde yapılması gerekenleri bize büyüterek gösterdi. Bu alanda yetişmiş bilim insanlarının ne kadar kritik olduğunu, Covid-19 salgınında daha uygun anladık. Salgın hastalıklarla çabada şahsen üreten ve üreterek ülkenin sorunlarına tahlil getiren, bunu da evrenselleştiren bireylere gereksinim duyuyoruz. Merkez, bu alandaki bilim insanlarının yetiştirilmesi açısından da ülkemiz için kıymetli bir adım” dedi.

Merkezle ilgili memleketler arası alanda işbirliklerin de gideceklerini belirten Ergönül, “Avrupa Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği (ESCMID - European Society of Clinical Microbiology and Infectious Diseases), dünyanın en büyük enfeksiyon hastalıkları derneklerinden biri. Ben de İdare Heyeti Üyesiyim. Pek çok Avrupa ülkesiyle işbirlikleri geliştireceğiz.

Bayındır Hastanesi ile birlikte altyapı, akademik takviye, yürütülen araştırmalar ve periyodik bilimsel eğitimler konusunda işbirliği içinde olduklarını tabir eden Ergönül, “İki kurumun bir ortaya gelmesiyle daha da üretken olacağımıza inanıyorum” dedi.

Koç Üniversitesi İş Bankası Enfeksiyon Hastalıkları Uygulama ve Araştırma Merkezi Mikrobiyoloji Laboratuvarı Yöneticisi Prof. Dr. Füsun Can da Merkez bünyesinde, toplum sıhhati açısından tehdit olan virüslerle ilgili yapacakları çalışmaların yürütüleceği ‘biyogüvenlik düzey 3’ laboratuvarını kurduklarını belirterek, şöyle konuştu: “Ayrıca tüberküloz çalışmalarını yağacağımız bir laboratuvarımız da var. İleride laboratuvar sayımızı daha da artıracağız. Ülkemizde bu donanımdaki laboratuvarlar, bilhassa araştırma alanında hayli az. ‘Biyogüvenlik düzey 3’ laboratuvarı, ülkemizde çok az bulunduğu için virolojik çalışmalar kısıtlı bir biçimde yapılabiliyor. Bu açıdan, klinik bir biyogüvenlik laboratuvarı olarak, bilhassa yeni çıkan enfeksiyonlarda klinik seviyede ileri araştırmaların yapılması için bu Merkezin çok kıymetli çalışmalara imza atacağını düşünüyorum. Burada enfeksiyon hastalıkları uzmanları, klinik mikrobiyoloji uzmanları, temel bilimlerden fizik ve kimyacılar birlikte çalışmalar gerçekleştiriyorlar".

Merkezin Bilimsel Müracaat Kurulu’nda; Prof. Dr. Levent Doğancı (Bayındır Hast.), Prof. Dr. Gökhan Hotamışlıgil (Harvard SPH), Prof. Dr. Alpay Azap (Ankara Ü, Tıp Fak), Prof. Dr. Kenan Midilli (Cerrahpaşa Tıp Fak), Prof. Dr. Eskild Petersen (Aarhus, ESCMID), Prof. Dr. Nicola Petrosillo (Rome, ESCMID), Prof. Dr. Tatjana Avsic-Zupanc (Slovenya), Prof. Dr. Larry Madoff (Int Soc ID, Harvard), Prof. Dr. Dennis Bente (UTMB), Prof. Dr. Murat Akova (Hacettepe Ü. Tıp Fak.) yer alıyor.

Merkezde; mikrobiyoloji, moleküler görüntüleme ve sayısal tahlil araştırmaları, enfeksiyon denetimi, lisansüstü eğitim, daima tıp eğitimi ve kapasite geliştirme eğitimleri gerçekleştiriliyor.