Tarihi yapıları yüzlerce yıl ayakta tutabilecek harç geliştirirdiler
Malatya’da Dr. Öğr. Üyesi Müslüm Murat Maraş, gerçekleştirdiği çalışmayla, onarımlarda kullanılan tamir harçlarından 20 kat daha güçlü çimentosuz tamir harcı üretti. Bilim adamı tarafından geliştirilen harç ile tarihi yapılar yüzlerce yıl ayakta kalabilecek.
Tarihi ile binlerce yıl öncesine ışık tutan ülkemizde son periyotlarda meydana gelen zelzeleler, tarihi yapıların geleceğini olumsuz etkiledi. Malatya İnönü Üniversitende misyonlu Dr. Öğr. Üyesi Müslüm Murat Maraş, onarımlar için yurt dışından ithal olarak getirilen onarım harcı yerine büsbütün yerli yurt dışında gelen tamir harçlarından 20 kat daha sağlam, düşük maliyetli çimentosuz harç üretti. Dr. Maraş tarafından üretilen harç ile yüzlerce yıl boyunca vakte meydan okuyabilen tarihi eserler, jenerasyonlar boyunca aktarılabilecek.
Tarihi yapılan onarımında kullanılmak üzere yurtdışından getirilen harcın fiyatının yüksek olmasının üzerine büsbütün yerli üretim olan ve ithal olarak getirilen harçlardan daha güçlü harç geliştirdiklerini tabir eden Maraş, “Elazığ Malatya zelzelesinin sonucunda yapılan alternatif hasar tespitlerinden sonra alternatif yeri güçlendirme tamir harçları ürettik, yaptığımız çalışmalarda. Şu anda ülkemizde onarımda kullanılan tamir harçları genelde yurt dışından getirilen materyallerle güçlendirilmeler yapılıyor. Bizim burada yaptığımız çalışma hem ülkemizdeki atıl kaynaklı gereçleri kıymetlendirerek hem de markalaşma haline bilhassa ticari olarak üniversite ve sanayi işbirliğinde üretim yaparak ülkemize bununla ilgili alternatif tamir harçları üretmeye çalışacağız” biçiminde konuştu.
“Restorasyonlarda kullanılan tamir harçlarından 20 kat daha güçlü tamir harçları ürettik”
Maliyeti düşük, dayanıklılığı yüksek ve çimentosuz tamir harçlarının üretimini yaptıklarını belirten Maraş, “Şu anda onarımlarda kullanılan tamir harçlarından yaklaşık 20 kat daha fazla sağlam tamir harçları ürettik. Bunların uygulamasını ürettiğimiz yığma duvarlar üzerinde uyguladık. Burada yaptığımız tamir harçlarını daha sonra yükleme sistemi dediğimiz çerçeve sistemde kırarak bunları gerçekleştirdik.
Burada yaptığımız basınç dayanım testinde ise duvar elemanlarının taşıyıcı sistemlerinde 5 kat daha fazla dayanım elde ettik. Üretici olarak ekonomik ve maliyeti hayli düşük. Şu anda fabrikalarda üretilen yan eser dediğimiz maliyeti epeyce düşük olan yüksek fırın cürufunu ve farklı kimyasallar kullanarak ürettik.
Bu ürettiğimiz tamir harçları büsbütün çimentosuz tamir harçları olarak üretimimizi yaptık” tabirlerini kullandı.
İtalya’dan getirilen harcın yerini alacak
Maraş, İtalya’dan getirilerek kullanılan tamir harçlarının yerini alacak harcın kullanıma hazır olduğunu belirterek “Genelde yurtdışından getirilen tamir harçları maliyet olarak epeyce yüksek dayanımlara sahip. Fiyat olarak dolar bazında gelmektedir. Üretimi ekseriyetle İtalya’dan getiriliyor.
İtalya’da bilhassa onarım yapılan bölgelerde çok kullanılıyor. Ülkemizde de yeniden bunlar özel olarak İtalya’dan getirilen tamir harçlarıyla üretiliyor. Bizim yaptığımız bu çalışma büsbütün Türkiye’ye has yapacağımız çalışmayla ülkemizdeki birçok onarımda birçok tarihi yapıda bunların uygulamasını yapmayı düşünüyoruz.
Şu an laboratuvarda çok önemli formda dayanımlar elde ettik. Bunları daha sonra ürettiğimiz ve aldığımız en uygun sonuçları tarihi yapılar üzerinde kullanmaya çalışacağız. Şu anda Malatya bölgemizde yaklaşık 19-20 tane onarım yapılması gereken tarihi yapılarımız mevcut.
Kimi kurumlarımız bunlarla irtibata geçerek bunları uygulamasını yapmayı düşünüyoruz” halinde konuştu.