(Özel) Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Tankut Akay: “Akciğer damarına pıhtı attığı zaman erken evredeyse eritebilme imkanı var”

Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Tankut Akay, “Akciğer damarımızda pıhtı attığı vakit bunu 2’ye ayırmak lazım. Erken evrede ve geç evrede. Erken evrede ilaç tedavisinin yanı sıra bu pıhtıyı erkenden eritebilme imkanı var” dedi.
Başşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi tabiplerinden Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Tankut Akay, birçok kişinin bilmediği, kimi vakit hekimleri bile yanıltarak yanlış teşhise neden olan Kronik Tromboembolik Pulmoner Hipertansiyon’u (KTEPH) anlattı. Prof. Dr. Tankut Akay, “Akciğer tansiyonu olağan tansiyondan farklı bir tansiyon tipi. Aslında tansiyonu açıklamak lazım: İçinden kanın geçtiği ve bu kanın damar duvarına yaptığı basınca ‘tansiyon’ diyoruz. Yani içinden kan geçen her damarda bir tansiyon olur. Olağanda hipertansiyon dediğimiz durumda da sistemik hipertansiyonu kast eder aslında doktorlar. Bu da kola bir tansiyon aleti bağlanarak ölçülen tansiyondur ve bu olağanda 120’ye 80 üzere bir basınçtır. Ancak akciğer tansiyonu bu kadar kolay ölçülebilen bir tansiyon değil. Zira akciğer damarlarının içinden geçen kanın yapmış olduğu bir basınç. Bu basınç yüksek olursa ki bu da 20 ya da 25 mmHg demek daha hakikat olur. 25 milimetre civa (mmHg) üzerinde olduğu vakit buna; ‘akciğer tansiyonu’ ismini veriyoruz. Bu tansiyonun değişik tipleri var. Aslında 5 tane tipe ayrılıyor akciğer tansiyonu ve bizim aslında günümüze husus olan hastalıksa pıhtıya bağlı akciğer tansiyonu” biçiminde konuştu.

“Akciğer tansiyonu birkaç yolla ölçülebilir”
Akciğer tansiyonunun özel süreçler ile ölçülebildiğini belirten Prof. Dr. Tankut Akay, “Akciğer tansiyonu birkaç yolla ölçülebilir. Bunlardan bir tanesi ekokardiyografi üzerinden kardiyolog arkadaşlarımızın yaptığı indirekt bir tansiyon ölçümü ancak daha kesin ve hakikat olan; yeniden kardiyolog arkadaşlarımızın anjiyo laboratuvarında yaptığı sağ kalp kateterizasyonu ismi verilen özel bir süreç. Burada akciğer damarına direkt girerek oradaki basıncı ölçmemiz mümkün olabiliyor” tabirlerini kullandı.

“Hastalarımızın mevti aslında sağ kalp yetmezliğinden dolayı”
Akciğer damarına pıhtı attığı vakit tedavi sürecinin çok kıymetli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Tankut Akay, “Akciğer damarına pıhtı attığı vakit, bunu 2’ye ayırmak lazım; erken evrede ve geç evrede. Erken evrede, ilaç tedavisinin yanı sıra bu pıhtıyı erkenden eritebilme imkanı var. Bizim konuştuğumuz husustaki akciğer tansiyonu ise bu pıhtıların erimeyip akciğer damarında taşlaşması. Akciğer damarında taşlaştığı vakit yaptığı kıymetli bir tesir; havalanan lakin kanlanmayan bir akciğer bölgesi oluyor. Daha kıymetli nokta da; kalp o tıkalı bölgelere kanı götürebilmek maksadıyla haddinden fazla çalışıyor ve kendini yorarak tüketiyor. İşte buna da ‘sağ kalp yetmezliği’ diyoruz. Hastalarımızın mevti aslında bu sağ kalp yetmezliğinden dolayı” diye konuştu.

“KTEPH hastalığının tedavisi cerrahi”
KTEPH hastalığının tedavi formülünün cerrahi müdahale olduğunu belirten Prof. Dr. Akay, “Kronik devirde oluşan pıhtıların meydana getirdiği ‘Kronik Tromboembolik Pulmoner Hipertansiyon’ yani KTEPH hastalığının tedavisi cerrahi. Cerrahi bir açık kalp ameliyatı ve bu açık kalp ameliyatındaki buradaki taşlaşmış pıhtıları kalp damar cerrahları olarak temizliyoruz. Bunu yapamadığımız durumlarda da ilaç tedavisi yardıma yetişiyor. İlaç tedavisi zati ülkemizde ve dünyada kullanılan tek bir ilaç var ve sıhhat sistemimiz tarafından da geri ödemesi sağlanıyor. Son vakitlerde devreye giren ‘balon pulmoner anjiyoplasti’ dediğimiz; şayet akciğer damarlarındaki pıhtı çok küçük damarlardaysa, oradaki damarlara balon süreci yapılarak hasta tedavi edilmeye çalışılıyor” açıklamalarında bulundu.

“Ameliyatlar deneyime sahip merkezlerde itimatla yapılabilmektedir”
KTEPH hastalığının tedavisi için yapılan cerrahi süreç konusunda çok deneyimli olunduğunu belirten Prof. Dr. Akay, “Her açık kalp ameliyatının makul bir riski vardır. Bu ameliyatlar açık kalp ameliyatı yapmaya hazır ve bir total sirkulatuar arrest dediğimiz, deveranın büsbütün durdurulduğu ve beden ısısının 20 dereceye kadar soğutulduğu ameliyatları muvaffakiyetle yapabilen ve bu ameliyat konusunda da deneyime sahip merkezlerde itimatla yapılabilmektedir, ülkemizde de dünyada da” dedi.

“Kullandıkları ilaçları da kullanmaya devam etmeleri lazım”
Covid-19 sürecinde akciğer tansiyonu olan bireylerin, hastalıktan korunmaya dikkat etmesi gerektiğini ve ilaçlarını aksatmadan kullanmaları gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Akay, “Beş küme hastalık var demiştik. Bu beş küme hastalık içerisinde ortak konuşmak gerekirse, bu hastalıklar Covid’e yakalanma açısından risk altında değiller. Fakat Covid’e yakalandıkları vakit bu hastalığın daha gürültülü geçeceğini söyleyebiliriz. Zira aslında bir akciğer sorunu var hali hazırda. Covid de direkt akciğerlere atak ettiği için bununla alakalı daha kesin dataları bekliyoruz ancak yakalanmamaları için tüm tedbirleri almaları lazım. Kullandıkları ilaçları da kullanmaya devam etmeleri lazım. Tekrar Allah’tan rapor müddetleri uzatılabildiği için bu hastalarımız ilaçlara meselesiz ulaşabilmekte” diye konuştu.

“Kasım ayının 3’üncü haftasında ‘KTEPH Farkındalık Haftası’ yapıyoruz”
Akciğer tansiyonu yani KTEPH konusunda farkındalık oluşturmaya çalıştıklarını belirten Prof. Dr. Tankut Akay, “Kasım ayının 3’üncü haftasında ‘KTEPH Farkındalık Haftası’ yapıyoruz. Bu hastalık için aslında olağanda ülkemizde 800-900 kişinin olduğunu kestirim ediyoruz. Lakin bu hastaların çok küçük bir kısmı, 150-200 bireyi tedavi görebiliyor. Bu farkındalık gününü yapmamızdaki gaye; tedaviye ulaşamayan hastaların tedaviye ulaşabilmesi. ‘KTEPH aklımda’ sloganıyla bir farkındalık haftası düzenlemeye çalışıyoruz” tabirlerini kullandı.

“Kalp damar cerrahisi birçok kısımla işbirliği kurarak hastalarına hizmeti sunan bir bölüm”
Kalp damar cerrahisinin ameliyatlarını çok branşlı bir formda gerçekleştirdiğini hatırlatan Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Tankut Akay, “Kalp damar cerrahisi birçok kısımla işbirliği kurarak hastalarına hizmeti sunan bir kısım. Bu hastalıkta hakikaten, multidisipliner dediğimiz çok branşlı bir yaklaşım yapmak gerekiyor. Göğüs hastalıkları, kardiyoloji, kalp ve damar cerrahisi, nükleer tıp, radyoloji, anestezi ve ağır bakım, romatoloji üzere branşların bir ortaya gelerek bir hastanın hayatına dokunmaya çalıştığı bir süreç. Bu açıdan da öbür tedavi ettiğimiz hasta kümelerinden biraz ayrılmakta” sözlerini kullandı.