LGS ve YKS için sınav kaygısını azaltacak öneriler
Milyonlarca öğrencinin katılacağı lise ve üniversite giriş imtihanları, önümüzdeki günlerde yapılacak. Öğrenciler bir yandan imtihan gerilimi yaşarken öte yandan da Covid-19 salgınıyla ilgili gerilim ve tasalardan da etkileniyor. Yaşar Üniversitesi Psikoloji Kısmı Dr. Öğretim Üyesi Berrin Eylen Özyurt, imtihan korkusuyla baş etmenin öğrenilebilir bir maharet olduğunu belirterek, öğrenciler ve ailelerine tekliflerde bulundu.
Bu periyotta, imtihana girecek öğrencilerin hem imtihan hem de Covid-19 salgını nedeniyle daha fazla gerilim ve korku taşıdığını belirten Yaşar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Kısmı Dr. Öğretim Üyesi Berrin Eylen Özyurt, birçok öğrencinin, okullar kapalı olduğundan aylarca konutta çalışmak durumunda kaldığını hatırlattı. Dr. Berrin Eylen Özyurt, imtihan öncesinde ve sırasında yaşanan telaşın, aşikâr bir seviyeye kadar olağan hatta motive edici olarak kabul edilebileceğini tabir ederek, “Bu durumun başarıyı artırıcı bir tesiri de vardır. Odaklanmayı ve çabayı artıracağından, başarıyı da artırır. Bu nedenle öğrencilerin büsbütün dertsiz olmasını beklemek mümkün değildir. Lakin telaş ağır olarak yaşandığında odaklanmayı ve başarıyı düşüren bir tesir oluşturur. Bilhassa fevkalâde şartlarda yaşadığımız şu günlerde öğrencilerimizin yaşadığı telaş, çok daha yüksek olabilir ve artık imtihan performansını düşürecek hale gelebilir. Yüksek tasa seviyesi hafızayı etkileyebileceği üzere öğrencilerin bilseler bile karşılıkları unutmasına da sebep olabilir. Birtakım öğrenciler imtihan gerilimini güzel yönetim edebilmekte, lakin kimileri imtihan geriliminden etkilenerek mutsuz bir his durum, uykuya dalmakta zahmet ve iştahsızlık gösterebilir hatta kimileri da çok tedbirler alarak kendilerini ve etraflarındaki şahısları ezaya sokacak durumlar oluşturabilirler” diyerek ihtarlarda bulundu.
İmtihan öncesinde neler yapmalı?
İmtihan öncesi günlerde olumlu tesir oluşturacak şeyleri de anlatan Dr. Özyurt, “Düzenli uyumak, sistemli olarak yemek yemek ve bol bol su içmek, yalnızca yürümek bile olsa sık sık antrenman yapmak, gün ışığında vakit geçirmek, kendine uygun bir rahatlama tekniği öğrenmek ve uygulamak, dinlenirken yalnızca dinlenmek ve öteki bir şeyle ilgilenmemek, salgın nedeniyle ekseriyetle ekranda olabilse de yeniden de arkadaş ve sevdikleriyle ilişki kurmak yani toplumsallaşmak üzere tedbirler işe yarayacaktır” dedi.
İmtihan günü yapılması gerekenleri de hatırlatan Dr. Berrin Eylen Özyurt, “Sınav günü hazır olmak için güne uygun bir kahvaltı ile başlamak ve imtihan salonuna gitmek için kendine bol vakit vermek, talimatları ve soruları okumak için vakit ayırmak değerli etkenler. Bu vakit gereğince ayrıldığında öğrenci kendisinden ne beklendiğini tam olarak anlayacaktır. Gereksinim duyduğunda imtihan görevlilerinden yardım istemek, her soru için ne kadar vakte gereksinim olacağını planlamak, bir soruya takıldığında paniğe kapılmadan öteki sorulara devam etmek ve imtihan sonunda yapılamayan sorulara geri dönmek için kendine gereğince vakit bırakmak da olumlu tesir oluşturan kıymetli etkenler olacaktır” diye konuştu.
"Sağlığınız için tekliflere kulak verin"
Değerli bir imtihan öncesinde ya da sıhhati tehdit eden bir durumda, telaş duymanın duruma uygun bir reaksiyon olduğunu belirten Dr. Berrin Eylen Özyurt, şöyle konuştu: “Kaygı ile baş etmede en kıymetli araç, bilgidir. Şayet durum hakkında kâfi bilgiye sahip olur ve gerekli önlemleri alırsak hem durumu hem de korkuyu denetim etmek mümkün olur.
Yetkili kaynaklardan verilen Covid-19 ile ilgili bilgiler bu virüsten nasıl korunulacağı konusunda bize kâfi donanımı kazandırıyor. Bu bilgiler, tasayı denetim etmek açısından da kıymetli. İmtihana hazırlanırken kendi sıhhatine odaklanmak ve korumak her vakit kıymetlidir, fakat içinde bulunduğumuz şartlarda bilhassa ehemmiyet taşır. İmtihan gününde de Sıhhat Bakanlığının ve sıhhat çalışanının önerdiği üzere maske takmaya, ara kuralına uymaya, el paklığına itina göstermeye, tuvalete gitme muhtaçlığı doğarsa öncesinde ve sonrasında elleri güzelce yıkamaya ve kapıları açıp kapatırken kağıt havlu vb. kullanmaya, imtihan sırasında ise yüzüne yahut boynuna dokunmaktan kaçınmaya dikkat etmek gerekir. Ayrıyeten, beşerlerle ve imtihana giren öbür öğrencilerle nasıl etkileşimde bulunulacağıyla ilgili sağduyulu kararlar vermek kıymetli."
"Gevşeme ve nefes idmanları yapabilirsiniz"
Tasayı azaltmanın bir öteki değerli yolunun da gevşeme ve nefes idmanları yapmak olduğunu hatırlatan Özyurt, “Kaygı, kasların kasılmasına ve sık, yüzeysel nefes alınmasına neden olan bir his durumdur.
Kasların gevşetilmesi ve diyaframdan nefes almanın öğrenilmesi ile tasayı azaltmak mümkün olmaktadır. Yoga, meditasyon ve farkındalık içeren başka tekniklerden bir adedini öğrenmek ve korkunun arttığı durumlarda uygulamak hayli işe yaramaktadır. Tasayı denetim etmek; fikirleri organize etmede, dikkati toplamada yardımcı olur, olumsuz düşünmeyi ve paniğe kapılmayı mahzurlar, denetim duygusu başarmaya yardım eder, gerçek performansın sergilenmesinde değerli rol oynar” diye konuştu.