‘Kendinizde hastalık belirtisi aramayın’
Yerküre koronavirüs salgını nedeniyle hastılığa karşı uğraş etmeye çalışıyor. Virüs ile enfekte olan hastalar, ağır bakımlarda uğraş verirken şimdi hastalanmayanlar ise ruhsal bir süreçten geçiyor. Ruhsal Danışmanlık ve Rehberlik Ünite Mütehassısı Psikolog Birgül Sena Mayda virüs salgınının beklenmedik ve ömrü tehdit eden yapısının dehşet ve tasa belirtilerini ortaya çıkardığını belirtti.
“Hastalık belirtisini ararsanız hissetmeye başlarsanız"
Mayda, dehşet hissinin olağanda hayatta kalma içgüdüsü ile ortaya çıktığını fakat ağır olduğunda panik atak belirtilerinin artabileceğini tabir ederek şunları söyledi; “Çevremde ve danışanlarımda ‘Hangi semptomu okusam, salgının belirtilerini dinlesem o semptomun bende olduğunu düşünüyorum. Durmadan boğazım ağrıyor mu diye yutkunuyorum ve ağrıyor’” üzere birçok emsal cümlelerle karşılaşmaktayım. Birinci olarak kabul edilmesi gereken bir şey var ki o da küresel olarak gerçekçi bir tehlike ile karşı karşıyayız. Bu sebeple aslında endişelenmemiz çok olağan. Kaygı evrimsel bir histir velev muayyen bir seviyeye kadar gereklidir de.
Dehşet, öfke, sevinç, heyecan üzere durumlarla karşılaşıldığında sempatik had sistemimiz aktive olur ve vücudumuza kaç ya da savaş buyruğu verilir ve böylelikle “korku” duygusu bizi tehlikelere karşı harekete geçirir ve hayatta kalmamızı sağlar. Bu üzere durumlarda, odağımızı vücudumuzdan öteki alanlara çekmeliyiz. Unutulmamalıdır ki biz ne ararsak onu buluruz. Hasebiyle, hastalık belirtilerini vücudumuzda aradığımız an bulacağız, buldukça tasamız ve endişemiz artacak. Ve ahir kaçınılmaz olarak bir kısır döngüye girilecektir. Ve böylece panik atak belirtileri alevlenebilir.”
“Her an çevre medyada araştırma yapmayın"
Çevre izolasyonu uygularken dikkat edilmesi gereken noktaları da vurgulayan Sena Mayda, “İlk olarak, sağlıklı beslenilmeli ve hane içinde durumumuz el verdiğince egzersizler yapılmalı. Daha sonrasında kıymetli olan noktalardan bir tanesi de günlük rutinimizi korumak. Örneğin hanede çalışsanız bile yatarken kullandığınız giysileri çıkarıp gün için yeni giysiler giyebilirsiniz." dedi ve ekledi: Böylelikle kendinizi ve ruhunuzu güne hazırlamış olursunuz. Bu kapsamda uyku tertibine dikkat edilmesi başka değerli hususlardan biridir. Gece uykunuzdan taviz vermemeye dikkat edilmeli, sıradan uyku sisteminiz nasıl ise evdeyken de tıpkı sistemde uyuyup-uyanılmalıdır.
Uyku saatleri arasında çok ziyade değişime gidilmemeye kıymet verilmelidir. Her an çevre medyada araştırma yapmak, etrafımızdan duyduklarımız, muhabere ağlarında kümelerden gelen iletiler derken gün içerisinde gerçekliği olmayan birçok malumata maruz kalıyoruz. Bu süreçte ise gerçek tehlike ve tehlike algımız arasındaki dengeyi kurmak zorlaşıyor. İnsanoğlu anlamlandıramadığı ve denetim edemediği belirsizlikler önünde daha çok kaygılanır. Burada yapılması gereken birinci olarak ne ile karşı zıdda olduğumuzu bilmektir. Kaynağı bilinmeyen birçok malumat olumsuz kanılarımızı tetikler ve bu da tasa seviyesinin artmasına neden olur. Bu biçim haberlere maruz kaldıkça dikkatimizi bu “bilinmeyen” kaynaklara vermek bölgesine resmi kaynaklara itibar edilmesi daha akıllıcadır. Gerçek malumata ulaşmak ve tedbirlerimizi alırken abartıdan uzak durmak ferdî olarak bu süreci yönetmemizi daha tesirli kılacaktır.”
“Ebeveynlere vazife düşüyor"
Ebeveynlere de bu süreçte büyük hizmetler düştüğünü belirten Mayda, şunları söyledi: “Çocuklar ile muhabere kurulmalı, onları da kendimiz üzere belirsizliklerden olabildiğince uzak tutmalıyız. Dertlerimizi, kaygılarımızı konuşmayıp susmak tarafına, yanlış haberleri düzelterek evladınızın yaşına elverişli açıklamalarla hislerinizi paylaşmak çok değerlidir. Kaygı ve korku seviyesinin epeyce arttığı bu periyotta evlatlarınızın hislerine kıymet verin, evladınızın tasalarını dinlemeniz aranızdaki muhaberesi güçlendirecek ve böylelikle kendini daha inançlı hissedecektir.”