Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Açıklaması

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından destekleme kapsamına alınan yaş ipek kozası üretiminin son 13 yılda yüzde 165 artış göstererek 122 tona yükseldiği bildirildi. 

Konuya ilişkin Bakanlıktan yapılan açıklamada, 2000'li yılların başında yok olma noktasına gelen ipekböceği yetiştiriciliğinin Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker'in döneminde destekleme kapsamına alınmasıyla rekor düzeyde artış gösterdiği ifade edildi. 

Söz konusu yılların başında 46 ton olan yaş koza üretiminin, yıllar itibariyle yüzde 165 artarak 2013 yılında 122 tona ulaştığı aktarılan açıklamada, şunlar kaydedildi:  

"Daha önce Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) tarafından yaş ipek kozasına kilogram başına 10 lira olarak uygulanan destekler, 2006 yılında Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca 'Hayvancılık desteklemeleri' kapsamına alınarak önce 15 liraya, 2011 yılında da 20 liraya yükseltildi. Yaş koza alım fiyatı 2014 yılı için ise kilogram başına 30 lira olarak belirlendi. Üreticilere hayvancılık desteklemeleri kapsamında ipekböceği tohumunu ücretsiz olarak dağıtan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, üretilen yaş koza bedellerini ise peşin olarak ödüyor. Bu kapsamda 2013 yılında toplam 328 köyde ipekböceği yetiştiriciliği yapan 2 bin 341 üreticiye 5 bin 266 kutu tohum dağıtıldı." 

Üreticinin ihtiyaç duyduğu hastalıklara karşı dayanıklı, kutu başına verimliliği yüksek polihibrid ipekböceği tohumu üretiminin, Kozabirlik tarafından Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına tahsisli tesislerde yapıldığı belirtilen açıklamada, Türkiye'nin, sahip olduğu saf ırklar vasıtasıyla yüksek kaliteli hibrit tohumlarını kendi üretebilen ender ülkelerden biri olduğu bildirildi. 

-Tesis kurulumuna yüzde 50 hibe desteği- 

Bakanlığın, ayrıca yaş ipek kozası üretim ve işleme tesisi kurmak isteyenlere de yatırım tutarının yüzde 50'sini hibe verdiğine dikkati çekilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:  

"Yaş koza üretim kapasitesi ile Avrupa Birliği ülkeleri arasında birinci sırada yer alan Türkiye, dünyada ise 8. sırada bulunuyor.  Diyarbakır, Antalya, Eskişehir, Ankara, Bilecik, Sakarya, Bolu ve Bursa illeri başta olmak üzere 36 ilde ipekböceği yetiştiriciliği yapılıyor. Bakan Eker'in geliştirilmesine öncülük ettiği ipek böceği yetiştiriciliğinde Diyarbakır tek başına toplam üretimin yüzde 40'ını karşılıyor. Diyarbakır'da 2013 yılı itibariyle 38 köyde, 848 üretici tarafından yaklaşık 47 bin 648 kilogram yaş koza üretimi yapıldı. 1.894 kutu ipekböceği tohumunun kullanıldığı ilde, ipekböceği yetiştiriciliği Kulp ilçesinde yaygın olarak yapılıyor. İlçede Kalkınma Bakanlığının finanse ettiği 2 adet çözgü atölyesi ve 1.750 metrekare kapalı alandan oluşan İpek İplik Üretim Tesisi bulunuyor. Ayrıca, açılışını Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker'in yaptığı ve 37 işçinin istihdam edildiği ipek çekim fabrikasında üretilen 1,5 ton ham ipek iplik de iç piyasaya sürülüyor." 

Türkiye'de ipekböceği yetiştiriciliğinin genellikle tarıma elverişli olmayan dağlık yörelerde yardımcı bir tarım faaliyeti olarak yürütüldüğüne işaret edilen açıklamada, sektörde yaş koza üretiminden ipek halı pazarlamasına kadar üretim aşamalarında yaklaşık 500 bin kişinin istihdam edildiği ifade edildi.

Açıklamada, yaş kozanın ipek halıya dönüştürülmesi sonucu yaklaşık 14 misli katma değer yaratıldığı vurgulanarak, "Üretimi gerçekleştirilen ipek halıların tamamına yakını ihraç edilmekte olup, Türkiye'nin yıllık ipek halı ihracat miktarı 100 milyon dolar civarında bulunuyor" denildi. - Ankara