Diyanet İşleri Başkanı Erbaş: “Biz Müminler, dünyadaki muhasebemizi ahiretteki hesaba göre yapmalıyız”

Diyanet İşleri Lideri Prof. Dr. Ali Erbaş, “Biz Müminler, dünyadaki muhasebemizi ahiretteki hesaba nazaran yapmalıyız. Ahirette Rabbimizin bizden razı olmasını istiyoruz. Öyleyse dünyada O’nun razı olacağı ameller yapmalıyız” dedi.
Diyanet İşleri Lideri Prof. Dr. Ali Erbaş, yatsı namazı sonrası Ankara Ahmet Hamdi Akseki Camii’nde “Geçmişten Geleceğe Muhasebe” bahisli bir sohbet gerçekleştirdi. Diyanet İşleri Lideri Erbaş, Türkiye’nin her yerinde yatsı ezanlarının okunduğunu söz ederek, “Camilerimizde buluşamadık ancak konutlarımızda namazlarımızı kıldık. Şanlı Rabbimiz ezan-ı muhammediyi gök kubbemizden ve minarelerimizden ebediyen eksik eylemesin” tabirlerine yer verdi.
Allah’ın insanı en pahalı varlık olarak yarattığını belirten Erbaş, “İnsana sayısız nimetler ihsan etmiş, akıl, irade, vicdan üzere üstün özellikler bahşetmiştir. Onu ilahi hitaba muhatap kılmıştır. Peygamber ve vahiy göndermekle onun yolunu aydınlatmıştır. Kainattaki her şeyi insanın buyruğuna amade kılmıştır” diye konuştu.
Lider Erbaş, varlık aleminde her şeyin bir yaratılış gayesi olduğuna vurgu yaparak, “İnsanın dünyada bulunuş gayesi de Allah’a kulluktur. Yeryüzünün imar ve ıslahı için çalışmaktır. İnsan hudutlu bir varlık, dünya ise süreksiz bir yerdir. İnsan, burada, vaktin akışı içerisinde ebedi yurdu olan ahirete hakikat yol almaktadır. Vakit ve ömür, beşere emanet edilen eşsiz hazinelerdir. Bu sebeple vakti en uygun formda pahalandırmak ve ömrü imar etmek, ihmal edilemez bir sorumluluktur” sözlerini kullandı.

“İnsan ve mümin olmamızın gereği olarak hepimizin sorumlulukları var”
İnsanın sorumluluk sahibi bir varlık olduğunu lisana getiren Erbaş, “İnsan ve mümin olmamızın gereği olarak hepimizin sorumlulukları vardır. Rabbimize karşı sorumluklarımız var. Kendimize karşı sorumluklarımız var. Ahlaki, içtimai, ulusal ve manevî kıymetlerimize karşı sorumluluklarımız var. Vatanımıza, milletimize, ailemize, eşimize, çocuklarımıza akrabalarımıza, etrafımıza, komşularımıza karşı sorumluluklarımız var. Yeryüzüne, insanlığa ve bütün canlılara karşı sorumluluklarımız vardır. İnsanı hem Allah’ın katında hem de tüm yaratılmışların içinde bedelli ve kıymetli kılan özelliği, işte bu sorumluluklarını sahiplenmesi ve kendisine tevdi edilen kutsal emaneti yüklenmesidir” biçiminde konuştu.

“İnsan derin bir yalnızlığa mahkum olmuştur”
Yaşanılan çağın sıkıntı bir çağ olduğu değerlendirmesinde bulunan Erbaş, “Modern periyotta ulaşım, irtibat, teknoloji büyük bir süratle gelişmiş fakat insan derin bir yalnızlığa mahkum olmuştur. Bugün insanlık devasa krizlerle karşı karşıyadır. Savaşlar, felaketler, musibetler insanın geleceğe dair umudunu düzgünce zayıflatmıştır. Batı merkezli kurulan yeni dünya nizamında insan, hayatın manasını ve varoluşun gayesini kaybetmiştir. Manası kaybedince hoş ahlakı da kaybetmiştir. Artık mana ve ahlak krizlerinin kuşatması altında şaşkın, yorgun, mutsuz ve umutsuz bir insanlık var yeryüzünde” diye konuştu.

“Kendimizi kapsamlı bir muhasebeye tabi tutmalıyız”
Lider Erbaş, insanların aklını ve vicdanını kullanarak kendisiyle yüzleşmeye muhtaçlığı olduğunu lisana getirerek şöyle devam etti:
“Bilhassa İslam dünyası ve Müslümanlar olarak inanıcımızı, medeniyetimizi ve sorumluluklarımızı dikkate alarak derin bir muhasebe yapmaya muhtaçlığımız var. Mümin için muhasebe, bir yenilenme ve bilinçlenme hareketidir. Vahyi ve aklı, ilim ve hikmeti, hoş ahlak ve merhameti davranışlarına hakim kılma uğraşıdır muhasebe. İlmi, fikri ve ahlaki yozlaşmalara karşı istikameti koruma etme çabasıdır muhasebe. Bu sebeple, bugün derin bir tefekkürle kişisel, toplumsal ve global sorumluluklarımız çerçevesinde, üzerimize düşen misyonları yerine getirip getirmediğimize dair kendimizi kapsamlı bir muhasebeye tabi tutmalıyız.”
“Biliyoruz ki, dünya hayatının sonunda, Rabbimizin huzuruna vardığımızda hayatımızın her anından, Allah’ın bize lütfettiği tüm nimetlerden hesaba çekileceğiz” diyen Lider Erbaş, şunları söyledi:
“Adaletin timsali Hz. Ömer’in, ‘Hesaba çekilmezden evvel kendinizi hesaba çekiniz’ kelamı asıllı bir hayat düsturudur. Rabbimiz Haşr Müddetinde, bize çok uzakmış üzere gelen, ancak yarın kadar yakın olan hesap günü için şu çarpıcı uyarıyı yapar. ‘Ey iman edenler! Allah’a karşı gelmekten sakının ve herkes, yarın için evvelce ne göndermiş olduğuna baksın. Allah’a karşı gelmekten sakının. Elbet Allah, yaptıklarınızdan hakkıyla haberdardır.’ Bu ayetin rehberliğiyle biz müminler, dünyadaki muhasebemizi ahiretteki hesaba nazaran yapmalıyız. Ahirette Rabbimizin bizden razı olmasını istiyoruz. Öyleyse dünyada O’nun razı olacağı ameller yapmalıyız.”

“Bu zorlukların üstesinden geleceğiz ve en kısa vakitte olağan hayatımıza tekrar kavuşacağız”
Lider Erbaş, Covid-19 salgınına karşı verilen uğraşa de değinerek, “Devlet ve millet olarak daima bir arada salgın hastalıkla çabaya devam ediyoruz. İnanıyorum ki, Allah’ın müsaadesi ve inayetiyle bütün bu zorlukların üstesinden geleceğiz ve en kısa vakitte olağan hayatımıza yine kavuşacağız. Bize düşen, hayatın zorluklarını hakikat yorumlamak ve bu zorlukların üstesinden gelmek için gereken irade ve çabası göstermektir. Önlemli olmaktır. Unutmayalım ki, önlem bizden; takdir büyük Allah’tandır” diye konuştu.
Hz. Peygamberin, “Müminin öbür hiç kimsede bulunmayan hayranlık verici bir hali vardır. Onun her işi hayırdır. Şayet bir genişliğe, nimete kavuşursa şükreder ve bu onun için bir hayır olur. Şayet bir darlığa musibete uğrarsa da sabreder ve bu da onun için bir hayır olur” buyurduğunu hatırlatan Erbaş, “Dolayısıyla bizler karşılaştığımız her sıkıntıyı mümin feraseti ve tevekkül şuuruyla yorumlamalı, sabır ve şükür terazisinin istikrarda kalmasını sağlamalıyız” sözlerini kullandı.

“Bu imtihanı kazanmanın yolu, önlem, tevekkül, uğraş ve sorumlulukla hareket etmektir”
Etkenler ve sonuçlar ne olursa olsun yaşanılan hiçbir olayların “dünya imtihanı”ndan farklı düşünülemeyeceğinin altını çizen Lider Erbaş, şöyle konuştu:
“Bu dünya, bir imtihan yeridir. Haddi zatında ömür dediğimiz sermaye, hayat dediğimiz vakit dilimi, aslında imtihan için bize tanınan müddettir. İnsanın karşısına çıkan her türlü problem, zorluk, acı, yokluk, keder ve musibet, kelam konusu imtihanın bir modülüdür. Bu imtihanı kazanmanın yolu, önlem, tevekkül, çaba ve sorumlulukla hareket etmektir. Bu yüzden karşılaştığımız olaylara itidalli ve metanetli biçimde yaklaşmalı ve zorlukların üstesinden nasıl geleceğimize odaklanmalıyız. ‘Acaba bizden kaynaklanan bir kusur ya da yanılgı var mı?’ diye düşünmeli, tavır ve davranışlarımızı gözden geçirmeliyiz. Büyük Rabbimiz, şu ayet-i kerimede, musibetlerin meydana gelmesinde insanların da kusurlarının bulunduğunu bildirmektedir: ‘Başınıza gelen rastgele bir musibet, kendi ellerinizin yaptığı işler yüzündendir. Kaldı ki Allah yaptıklarınızın birçoklarını affediyor.’”

“Küresel boyutta yaşadığımız problemlerde, insanoğlunun zaaflarının kıymetli bir hissesi vardır”
Global boyutta yaşanılan problemlerde insanlarında bir hissesi olduğuna dikkat çeken Lider Erbaş, “Bugün global boyutta yaşadığımız meselelerde, insanoğlunun zaaflarının, ihtiraslarının, sorumluluk şuurunu ihmal etmesinin değerli bir hissesi vardır. Mesela global bir etraf sorunu olarak havanın, suyun, toprağın kirletilmesi üzere hadiseler, bütün insanlığı ilgilendiren büyük problemlerdir. Bu olumsuz tablo, temelinde insanoğlunun kendi kusurlarının acı bir sonucudur. Hasebiyle insanın etrafla ilgisini başta sorumluluk duygusu olmak üzere emanet, hoş ahlak ve salih amel bağlamında yine gözden geçirmesi, göz arkası edilemez bir zorunluluktur. Aksi takdirde yaşanacak çevresel krizlerin ve global musibetlerin, dünyayı topyekûn kaos ve kaosa sürüklemesi kaçınılmazdır. O halde daha inançlı ve hoş bir istikbâli inşa edebilmenin yolu, yaşanan bütün hadiseleri özeleştiri ve nefis muhasebesi çerçevesinde kıymetlendirmekten geçmektedir” formunda konuştu.

“Müminler için hayat, bir yeterlilik yolculuğudur”
Lider Erbaş, zorlukları aşma, daha hoş bir hayatı beraberce yaşama noktasında en büyük gücün ve imkânın “iyilik duygusunu” güçlendirmek olduğuna vurgu yaparak “Yüce dinimiz İslam, bizlere, yeterliliği, ihsanı, infakı, yardımlaşmayı, paylaşmayı öğretir; adaleti, merhameti, cömertliği emreder. Münasebetiyle müminler için hayat, bir güzellik seyahatidir. İnsan da bu dünyaya, Âlemlerin rabbine “inanmak” ve “iyi işler yapmak” için gelen bir yolcudur. Yeterlilik; toprağa düşüp yeşeren, yeşerip serpildikçe yine toprağa düşüp binlerce fidan olarak hayatı yeşerten bir tohum üzeredir. Beşere düşen, uygunluğun dünyayı değiştirme gücüne sahip olduğuna inanmak ve yeterlilik tohumlarını gönüllere serpmektir. Onları bereketlendirecek olan Cenab-ı Hak’tır. Kur’an- Kerim’in bizlere gösterdiği amaç, “Hayırlı işlerde birbirinizle yarışın” mefkûresidir. “İyilik ve takvada yardımlaşın, günah ve düşmanlıkta yardımlaşmayın” unsurudur.” sözlerini kullandı.

“Gönül yaralarımız, diğerinin yarasına merhem olduğumuzda iyileşecektir”
Hz. Peygamberin bir hadis-i şerifinde; “Kim bir müminin dünya zahmetlerinden birisini giderirse, Allah da kıyamet gününün külfetlerinden birini ondan giderir. Kim darda kalana kolaylık gösterirse, Allah da ona dünya ve ahirette kolaylık gösterir” buyurduğunu hatırlatan Lider Erbaş, şöyle konuştu:
“Öyleyse daima bir arada; hakikat ve hoşluk ismine, merhameti kuşanarak yeterlilik yolunun yolcusu olalım. Mazluma sığınak, muhtaca ensar olalım. Yetime kardeş, fakire sevinç olalım. Bu sıkıntı süreçte ezaya düşen kardeşlerimizin yardımına koşalım. Dualarımızı, hüzünlerimizi, sevinçlerimizi, mutluluklarımızı paylaşalım. İnsanlık için canla başla çalışan sıhhat görevlilerimizin, arama kurtarma faaliyetlerinde fedakarca çalışan kardeşlerimizin, güvenlik güçlerimizin, Diyanet mensuplarımızın, milletimizin hizmetine koşan sivil toplum temsilcilerimizin ve tüm hoş yürekli insanların yanında olalım. Bilelim ki, gönül yaralarımız, oburunun yarasına merhem olduğumuzda güzelleşecektir. Vicdanımızın sesine kulak verelim, kalbimize uygun gelecektir. Gerçek huzurun düzgünlükte gizli olduğuna inandığımız vakit dünya daha hoş olacaktır.”

“Merhamet, Rahman’a kulluğumuzun en değerli nişanesidir”
Lider Erbaş, insan için merhametin değerini lisana getirerek, “Merhamet, inancımızın bizlere kazandırdığı en büyük kıymetlerden birisidir. Merhamet, Rahman’a kulluğumuzun en değerli nişanesidir. Bu prestijle yüreğimizde büyüteceğimiz en hoş his merhamettir. Bu duyguyu geliştirmeye; kalbimize, hayatımıza, ailemize ve tüm yeryüzüne hükümran kılmaya mecburuz. İşte bu emelle yeryüzünde uygunluk hâkim oluncaya kadar çalışmalıyız. Merhamet hâkim oluncaya kadar çalışmalıyız. Çünkü çağdaş vakitlerin en büyük sorunu merhamet hissinin zayıflamasıdır. Hâlbuki insaniyetin ve medeniyetin ölçüsü, bayanlara, çocuklara ve zayıflara karşı gösterilen merhamettir. Gücüne güvenerek zayıflara karşı şiddete başvurmak, inançla, akılla, vicdanla ve ahlakla asla bağdaşmayan, insanlık dışı bir tutumdur” diye konuştu.

“Ayasofya Camii ile büyük bir heyecan ve sevinç yaşadık”
Zorlukları ve güzellikleriyle bir yılın geride kaldığını tabir eden Lider Erbaş, “Salgın, zelzele, sel üzere olaylara daima birlikte üzüldük ve bu aksilikler karşısında milletçe kenetlenerek gayret ettik. Lakin bütün bu zorluklar ve aksilikler içerisinde Rabbimizin müsaadesi ve inayetiyle, yaklaşık bir asırlık hasretin sonunda Ayasofya’nın tekrar mescide çevrilmesi ve müminlerle buluşması vesilesiyle ülkemizdeki ve dünyadaki tüm Müslümanlarla birlikte büyük bir heyecan ve sevinç yaşadık” sözlerini kullandı.

“İyi bir hayat muhasebesi yapalım”
Yeni bir miladi yılın birinci günlerinde öncelikle âlâ bir hayat muhasebesi yapılması konusunda davette bulunan Lider Erbaş, şunları söyledi:
“Doğru ve hoş davranışlarımızı artırmaya, makus davranışlardan uzaklaşarak kalbimizdeki manevi kirlerden arınmaya çalışalım. Dargınlık, kırgınlık, kin ve nefreti terk edelim. Sevgiyi, saygıyı, merhameti, dostluk ve kardeşliği hayatımıza hâkim kılalım. Etrafımıza daha hassas olalım. Önyargılarımızı bitirelim. Dostluk ve kardeşliğimize mâni olan pürüzleri kaldıralım. Gönüllerimizi birbirimize açalım. Rabbimizin bizlere ömür nimetiyle ihsan ettiği bu yeni yılı “merhametle diriliş yılı” yapalım. Dostluk, uygun niyet, muhabbet, yardımlaşma ve paylaşmayla “kardeşliğin ihyası yılı” yapalım. Hak, adalet, merhamet ve tüm insani pahaları kuşanarak “insanlığın umut yılı” yapalım. Daha huzurlu bir hayat, daha hoş bir dünya elbette mümkündür. Lakin biz inanırsak, çalışırsak, çaba edersek ve şükredersek gerçek olacaktır. Rabbimiz; “Eğer şükrederseniz artırırım, lakin nankörlük ederseniz azabım şiddetli olur” buyuruyor. Şükür; nimetin değerini bilmek ve bu nimetin şuuru ile daha çok çalışmaktır.”
Lider Erbaş kelamlarını şu duayla tamamladı:
“Zorluklarımızı kolay kılsın. Şerleri hayırlara tebdil eylesin. Hastalarımıza acil şifalar lütfeylesin. Bereketli yağmurlarla tüm mahlukatı mesrur eylesin. Bizleri umduklarımıza nail, korktuklarımızdan emin eylesin. Kardeşliğimizi daim ve güçlü kılsın.”