Çocuklarda sık görülen hastalık “Orta Kulak Sıvı Toplanması”
Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Kolu Uzmanı Op. Dr. Remzi Tınazlı, okul öncesi çocukluk çağında orta kulak sıvı toplanmasının, nedenlerini, erken periyotta farkedilmesinin tedavideki ehemmiyetini ve tedavi metotları hakkında bilgiler verdi.
Çocuğunuzda orta kulak sıvı toplanmasına dikkat
Çocuğunuz televizyonun sesini çok açıyor, yakından seyrediyor yahut seslendiğinizde birkaç kere tekrarlatıyorsa ve derslerindeki başarılarında azalmalar olmaya başladıysa, ağrısız orta kulak iltihabı geçiriyor olabilir. Bilhassa sık üst teneffüs yolu enfeksiyonu geçiren, burun tıkanıklığı şikayetleri olan, uyku sırasında ağzı açık uyuyan yahut horlayan bir çocuğunuz varsa orta kulakta sıvı toplanmış olma durumu yüksektir.
Orta kulak boşluğu olağanda hava ile doludur ve bu havanın basıncı dış ortamdaki hava basıncı ile eşit olmalıdır. Burnumuzun ardında genzimizle orta kulak ortasında havalanma vazifesi yapan östaki borusu sayesinde orta kulaktaki hava basıncı ile dış ortamdaki hava basıncı eşitlenir. Bu boru olağanda kapalıdır. Yutkunma sırasında ve çenemizi açıp kapatma hareketleri sırasında östaki borusu açılır ve basınç eşitlenir.
Uçakta yahut dağlarda ani irtifa farkları yaşarken kulağımızda hissettiğimiz basınç hissi, ani değişimleri bu sistemin çalışmasına fırsat kalmadan dış ortam basıncı ile orta kulak basıncının eşitlenememesine bağlı gelişir. Nezle olduğumuzda da kulağımız tıpkı sistem ile tıkanabilir. Bilhassa okul öncesi çocukluk çağında orta kulakta sıvı toplanması, tıptaki ismi ile seröz otit hayli sık görülen bir hastalıktır.
Çocuklarda geniz eti büyüklüğü ve östaki borusunun yetişkinlere nazaran daha kısa ve düz oluşu, allerjik yapı ve sık üst teneffüs yolu enfeksiyonu geçirmeleri üzere nedenler sayılabilir. Hastalığın erken evrelerinde çocukta hafif bir işitme kaybı başlar. Burun tıkanıklığı belirtileri, ağız açık ahenge, televizyonun sesini çok açma yahut televizyonu yakından izleme, derslerde öğretmenin söylediklerini duyamama, daima burun akıntısı üzere yakınmalar olur. Aileler bu yakınmaları her vakit fark edemeyebilirler. Birden fazla vakit çocuğun az işittiği, okuldaki öğretmenleri tarafından fark edilmektedir.
Erken devirde tedavi ile düzeltilebilen bir durumdur
Orta kulakta sıvı birikmesi, erken devirde fark edilebilirse, nedene yönelik tedavi ile düzeltilebilen bir durumdur. 2-3 haftalık ilaç tedavileriyle sıklıkla sorun ortadan kaldırılabilir. Fakat östaki borusunun tıkanmasına neden olan geniz eti büyüklüğü durumlarında ve ilaç tedavisinin tesir etmediği durumlarda, cerrahi tedavi gereklidir ve sonuç son derece yüz güldürücüdür. Tedavi edilmeyen gecikilmiş durumlarda geçirilen sık orta kulak enfeksiyonlarına bağlı ve kulak zarındaki negatif basınç ile zarda çökme nedeniyle kalıcı işitme bozuklukları ortaya çıkabilir.
İşitme azlığından kuşku duyduğunuz durumlarda kesinlikle bir uzmana başvurun
Orta kulakta sıvı birikmesi durumlarında kulak ağrısı, ateş, kulak akıntısı üzere yakınmalar yoktur. Çocuğun derslerdeki muvaffakiyetinin düşmesi, huzursuzluk, arkadaşları ile alakalarının bozulması, istikrar bozukluğu üzere yakınmalar kimi vakit ana yakınmalar olarak karşımıza çıkabilmektedir. Tüm bunlar orta kulaktaki basınç ile dış ortamdaki basınç ortasındaki farka bağlı olarak oluşan işitme azlığına bağlıdır. Bu nedenle anne ve babaların işitme azlığı olduğundan kuşku duydukları çocukları kesinlikle bir kulak burun boğaz uzmanına götürmeleri gereklidir.
Tedavi yöntemi
Kulak Burun Boğaz uzmanı, hastalığa neyin neden olduğunu araştıracak ve nedene yönelik tedavi uygulayacaktır. Bu çocuklarda alerjik tabanda burun akıntısı ve geniz eti büyümesi epeyce sık karşılaşılan durumlar olduğundan alerji tarafından de değerlendirilmeleri gerekir. Orta kulakta sıvı toplanması nedeniyle kulak zarına yerleştirilen havalanma tüpü ameliyatları sık yapılan ve işitmeyi düzelten bir operasyondur. Yerleştirilen tüp 6 ay üzere bir mühlet sonunda sıklıkla resen çıkmakta, ikinci bir müdahaleye gerek kalmamaktadır. İleride kalıcı bir işitme bozukluğuna yol açmamak, çocuklarımızı yaşıtlarından geri bırakmamak, okulda başarısız olmalarını engellemek için, işitme konusunda uyanık olunmalı ve geç kalmadan doktora başvurulmalıdır.